۵ الهه بین النهرین باستان!

۱.ارشکیگال، ایزدبانوی ژرفای خاک 

ارشکیگال یک الهه سومری که نام دیگرش ایرکالا بود، در اساطیر سومری، ملکه سرزمین مردگان به شمار می رفت.. لقب “ایرکالا” هم معنا با “هادس” در اساطیر یونانی ست. هر دو خدای عالم اموات بودند. او تنها زنی ست که در عالم مردگان، قوانینی را تصویب کرد. معبد اصلی ارشکیگال در کوتها قرار دارد.

بر اساس برخی افسانه ها در تاریخ سومریان، خواهر بزرگترش، الهه اینانا به عالم اموات می رود تا قدرت خود را گسترش دهد. وقتی “انکی” ، خدای آب، مطلع میشود ، دستور میدهد هنگام عبور اینانا، درها باز و بسته شوند و لباس اینانا لای در گیر می کند و پاره می شود. در نهایت وقتی اینانا به قدرت می رسد، برهنه و بدون قدرت می شود. اینانان گناهکار شناخته می شود و به مرگ محکوم می شود. جسد او را آویزان می کنند تا همگان ببینند. ارشکیگال تصمیم می گیرد او را نجات دهد و برایش آب و غذا می فرستد تا احیا شود.

در افسانه ای دیگر، ارشکیگال با نرگال (خدای طاعون) ازدواج می کند. یک ضیافت توسط خدایان برگزار شد و ارشکیگال در آن شرکت نکرد.خدایان نرگال را مناسب ارشکیگال نمی دانستند ولی ان دو ازدواج کردند و با هم بر دنیای مردگان حکمرانی کردند.

۲.نانشه، ایزدبانوی عدالت اجتماعی

نانشه الهه سومری، دختر نینسورهاگ و انکی (خدای آب، دانش، شرارت، و خالق) بود. نانشه اله عدالت اجتماعی، ماهیگیری، باروری بود و مثل پدرش رابطه نزدیکی با آب داشت. نانشه مسئول سلطنت بر خلیج فارس بود! این الهه عادل، به بیوه ها کمک می کرد، مثل والدی یتمیان بود، مردم را از مشکلات نجات می داد، و بدهی مردم را پرداخت می کرد.

۳.ایشتار یا اینانا، ایزدبانوی عشق و زایش

ایشتار الهه آشوری، همان “اینانا” الهه سومری ها، الهه زیبایی، عشق، جنسیت و باروری بود. در شمال غرب نام این الهه آستارته بود و همین الهه برای ارمنی ها، آستقیک نام داشت. او یکی از برجسته ترین الهه ها در ۳۵۰۰ ق.م بود تا زمانی که مسیحیت از قرن اول تا پنج گسترش یافت. نماد الهه ایشتار، شیر و یک ستاره هشت پر (نماد ونوس) بود.

همانطور که گفتیم بر اساس افسانه سومری ، اینانا به ژرفای خاک سفر می کند. در حماسه گیلگامش، او یک زن فریبنده فاسد نمایش داده شده است. او میخواد همسر گیلگامش شود ولی وی قبول نمی کند.

گفته می شود او دختر آنو، خدای آسمان است. او توسط مردم بین النهرین در شهرهای آشوری آشور، نینوا و آربلا پرستش می شد. مردم اوروک هم از پیروان ایشتار بودند. گفته شده فرقه او فاحشگی را مقدس می شمردند. او شاید الهه عشق و نشاط باشد، و الهه مادر و ازدواج نیست.

۴.تیامات ایزدبانوی دریای شور و مادر چندین خدا

تیامات الهه بابلی که با آبزو، خدای نشاط و تازگی، ازدواج کرد تا خدایان جوانتری به دنیا بیاورد. بر اساس افسانه های بابلی، او مادر اولین نسل خدایان بود. همسرش آپسو توسط آنها کشته شد تا تاج و تخت را بدست بیاورند. او که از این امر خشمگین شده بود، به شکل یک اژدهای دریایی در آمد تا انتقام همسرش را بگیرد. پسر انکی، ماردوک، خدای طوفان، در نهایت تیامات را کشت.

۵.نینهورساگ ایزدبانوی کوه ها

نینهورساگ یکی از مسن ترین الهه های بین النهرین می باشد که به مادر مردان و خدایان هم معروف است. در افسانه های سومری به دامگالنونا و دامکینا معروف است و یک مادر و الهه باوری به شمار می رفت. سول په یک خدای کوچک و شوهرش بود که سه فرزند داشتند : لیسین، لیل، آسکی.

او نام های مختلفی داشت: نینماخ، ماما، ماخ و آرورو. در اساطیر یونان او را با نماد امگا با چاقو نشان می دادند. امگا نشان رحم بود و چاقو وسیله ای برای بریدن بند ناف بود. در واقع نشان دهنده نقش او به عنوان مادر بود.