راز استحکام بناهای ۲ هزار ساله روم باستان!
ساختمان های رومی از چه ساخته شده بود؟
بنای باشکوه کولوسئوم روم و بسیاری از آثار معماری رومی ، یک ویژگی مشترک دارند _ یکی اینکه همه آنها تا امروز چشمگیر و تاثیرگذار ماندند و دیگر اینکه، همه آنها از یک نوع مواد ساخته شده اند. اگر بخواهیم دقیق تر بگوییم، رومیان باستان از سنگ آتشفشانی، سنگ اهک و از همه مهمتر شن های آتشفشانی استفاده می کردند. رومیان می دانستند که شن های آتشفشانی با دو ماده دیگر چه واکنشی نشان می دهد و باعث مستحکم تر ساختن بتن می شود. این روند اولین بار توسط امپراطور آگوستوس انجام شد.
دلیل برتری شن و ماسه آتشفشانی چیست؟
به گفته ویترویوس، معمار معروف رومی، شن و ماسه آتشفشانی باید با سنگ آهک و سنگ اتشفشانی ترکیب شود تا کریستالی شود و از ترک خوردن بتن جلوگیری کند. تحقیقات اخیر نشان داده که این فرضیه درست است.
یک نمونه قابل توجه از معماری با شن های آتشفشانی، پانتئون می باشد که با بتن و بدون هیچ فولادی ساخته شد. البته معماران نابغه دیگری هم در ساخت این بنا شریک بودند و دلیل استحکام پانتئون تا به امروز ، استفاده از بتن و ملات بود. کاملا روشن ااست که رومیان باستان علم استفاده از بتن را داشته اند و کاربرد آن را می دانستند..
رومیان باستان چه کاری را بهتر انجام دادند؟
نه تنها بتن و مصالح روم باستان به بتن های مدرن برتری داشتند و تا امروز پابرجا ماندند، بلکه برای محیط زیست هم بهتر بودند. هنگام تولید بتن های روم باستان نسبت به تولید بتن امروزی، کربن کمتری به هوا آزاد می شد. تولید سنگ آهک در دوران باستان، دو سوم دمایی نیاز داشت، که امروزه برای تولید سیمان به کار می رود.
آیا میتوانیم روش رومیان باستان را بکار بگیریم؟
متاسفانه تکرار موفقیت های رومیان باستان، امروزه غیر ممکن به نظر می رسد. طبق استانداردهای مهندسی معماری امروزی، هیچ جایگاهی برای ساخت و ساز بدون فولاد وجود ندارد. هر چند ترکیب خاکستر پوزولان، سنگ آهک و سنگ آتشفشانی انجام شده و تلاش برای تکرار روش های رومی ناموفق بود.
نمیخواهیم بگوییم نمیتوان چیزی از رومی ها یاد گرفت ولی آنها میدانستند که چطور اثر کربن را کاهش دهند و بدون آسیب رساندن، از محیط پیرامون خود استفاده بهینه کنند. شاید در آینده بتوانیم به روشی که رومیان باستان سال ها پیش بکار می بردند، بناهای مستحکم تری بسازیم!
