کمال الملک، نوجوانی که ناصرالدین‌شاه را شیفته خود کرد

ناصرالدین‌شاه که برای بازدید به مدرسه دارالفنون رفته بود، شیفته‌ی نقاشی‌های نوجوانی کاشانی شد و او را با خود به دربار برد. این اتفاق سرآغاز خلق تابلوهای زیبا و باشکوهی شد که با نام «کمال‌الملک» گره خورده‌اند.

کمال‌الملک یک هنرمند مردمی به‌شمار می‌آید. نوع زندگی او از حضور در دارالفنون، ملاقاتش با ناصرالدین‌شاه که شیفته‌ی نقاشی‌های او در نوجوانی شده بود و تابلوهایی که از سوژه‌های مختلف کشید، کمال‌الملک را به یک هنرمند دوست‌داشتنی تبدیل کرد. یکی از معروف‌ترین آثار این هنرمند نقاشی «تالار آینه» است. این تالار یکی از اتاق‌های کاخ گلستان است. این تالار در سال ۱۲۵۳ شمسی به دستور صنیع‌الملک ساخته و برای تزیین آن هشت سال زمان صرف شد. ضلع جنوبی این تالار رو به باغ گلستان است و سه ارسی بزرگ، زیبایی‌های بیرون آن را پیش چشم بیننده می‌آورد. جزییات این تالار سال‌ها پیش به‌دست کمال‌الملک برای همیشه روی یک تابلو نقاشی ثبت شد.

«تالار آینه» اثر کمال‌الملک

آینه‌کاری‌ها، نورهایی که بر فرش‌ها تابیده و شکوهی که در پرداخت پرده‌ها و چلچراغ‌ها وجود دارد، نقاشی یکی از تالارهای کاخ گلستان را از واقعیت آن زیباتر کرده است. کمال‌الملک برای کشیدن این تابلو هفت سال از عمرش را صرف کرد تا سرانجام هنری از خودش باقی بگذارد که نه‌تنها تمام جزییات تالار آیینه را به تصویر کشیده، بلکه بسیار بزرگ‌تر و زیباتر از واقعیت این تالار در نقاشی او دیده می‌شود.

یکی از ویژگی‌های تابلوی تالار آینه این است که کمال‌الملک برای باشکوه‌تر نشان دادنش، آن را طوری نقاشی کرده که وسیع‌تر از حالت واقعی‌اش به نظر می‌رسد. به همین دلیل، همه شکوهی که در این تابلو وجود دارد، واقعی نیست و بخشی از آن زاییده‌ی هنر سرانگشتان کمال‌الملک است. کمال‌الملک هفت سال تمام، ابزار نقاشی‌اش را به تالار برد و جزییات منظره‌ی روبه‌رویش را روی بوم پیاده کرد تا توانست اثری از خودش باقی بگذارد که هنر او را به کمال نشان می‌دهد.

 

اکنون مجسمه‌های مومی کمال‌الملک و ناصرالدین شاه در این تالار نصب شده‌اند. کمال‌الملک در حال نقاشی تالار آینه است و ناصرالدین‌شاه روی یک صندلی نشسته و به منظره‌ی بیرون نگاه می‌کند.شاید یکی از مهم‌ترین تصاویری که از کمال‌الملک به خاطر می‌آوریم، فیلمی باشد که مرحوم علی حاتمی آن را با حضور بازیگران مطرح سینما کارگردانی کرد. جمشید مشایخی در این فیلم نقش کمال‌الملک را بازی کرد و عزت‌الله انتظامی ناصرالدین‌شاه بود.کمال‌الملک با نام اصلی محمد غفاری در سال ۱۲۲۴ در کاشان متولد شد. در ۱۳ سالگی به دارالفنون رفت و با هنرش ناصرالدین‌شاه را شیفته‌ی خود کرد و پایش به دربار باز شد.

شاه به او اتاقی داد تا هنرش را روی تابلوهای نقاشی پیاده کند. خودش هم زمان‌هایی را برای یادگیری هنر این نقاش بزرگ اختصاص می‌داد و تمرین می‌کرد.

کمال‌الملک پس از مرگ ناصرالدین‌شاه به اروپا رفت و از موزه‌های فلورانس، لوور و ورسای دیدن کرد. او سال‌هایی از عمر خود را در اروپا گذراند و به مطالعه آثار معروف موزه‌های دنیا پرداخت. یکی از مهم‌ترین کارهای او تاسیس مدرسه صنایع مستظرفه بود. بسیاری از هنرمندان معاصر که به وزنه‌هایی در هنر نقاشی تبدیل شدند، در این مدرسه تعلیم دیدند و معروف شدند.کمال‌الملک در طول عمرش تابلوهای بسیاری خلق کرد که «فالگیر بغدادی»، «دو دختر گدا»، «دوشان تپه»، «حوضخانه عمارت گلستان» و «بازار کربلا» از معروف‌ترین آن‌ها هستند.او ۲۷ مردادماه ۱۳۱۹ در زادگاهش درگذشت و آثار برای همیشه در تاریخ هنر ایران جاودانه شدند.

منبع زیباشهر
عضویت
اطلاع از
guest

0 نظرات
بازخورد درون خطی
دیدن تمامی دیدگاه ها