خدمات سامانیان به فرهنگ و زبان پارسی به قلم سعید نفیسی
«در آن زمان ها (مقصود زمان زندگی رودکی است) پادشاهان بزرگ سامانی در خراسان فرمانروایی داشتند. آسیب تا زیان از مشرق ایران برافتاده بود و دیگر فرمانروایان بیگانه بر خراسان چیره نبودند. پادشاهان سامانی با مردم خراسان برادرانه رفتار میکردند. دیگر مردم خراسان مجبور نبودند زبان تازی را به کار ببرند. امرای آل سامان زیردستان و خراج گذاران خود را به شیوایی و شیرینی های زبان فارسی اجازت داده بودند. سرایندگان نامی چون ابوشکور بلخی و ابوالموید بخارایی و فرالاوی و شهید بلخی و ابوشعیب صالح بن محمد هروی ،فضل بن عباس بخارایی و صانع بلخی و خبازی نیشابوری و سپهری بخارایی شعر پارسی جدید را با شعر تازی که در اوج فصاحت بود، برابر ساخته بودند. زبان پارسی ما زمینه هزارساله را آماده ساخته بود و توشه راه دراز را با خود برداشته. امرای سامانی به شاعران صله های گران میدادند. شاعر در دربار ایشان جای بزرگ داشت. زیرا که این رادمردان ایرانی نژاد میخواستند ایران را، که ناگهانی پس از سقوط ساسانیان در شکنجه تازیان افتاده بود، از آن گرداب برآورند و زبان پارسی را درباره بر آن تختی که زبان پهلوی از آن برخاسته بود بنشانند و شعرای دربار ایشان پهلوانان این جنبش بزرگ بودند. در آن روزها مردی و دلاوری و در آن پهنه میدان کلک (قلم نی) و شمشیر دبیر و سراینده با سردار و سالار یکسان بود.»
