از مرگ شاه عباس تا تاجگذاری شاه صفی

بعد از مرگ شاه عباس بزرگ

کشتار خونینی باعث شد زنگ پایان دوره ی طلایی صفویه زده شود.
در حرمسرا ۴۰ زن را کشتند.
همه نوادگان شاه عباس از دختراتش کور یا کشته شدند.
جناحی که از غلامان همایونی که او(شاه عباس اول) برای تحکیم حکومتش به خدمت گرفته بود شاخه ای از خاندان صفوی را نابود کرد.
قزلباشان(شیخاوند) و صاحب منصبان ایرانی(مرعشی) و داماد های شاه از کار برکنار شدند.
عموزاده ها و عمه زاده ها و دایی زاده ها و خاله زاده ها بعد از مرگ شاه عباس بر سر تاج به جان هم افتادند و پس از کشتار سال ۱۰۴۲/۱۶۳۲ این جدال ها پایان یافت.
و موقعیت شاه صفی اول که مادرش صیغه ای گرجی بود تحکیم شد.
برای حذف اقوام مادری و سببی، همه ی شاهزاده خانم های صفوی_ خواهران و دایی زاده ها و خاله های شاه جدید(شاه صفی اول)را کشتند.
خاندان صفوی از نو در گرد بازماندگان پدری شاه اسماعیل باز تعریف شد.(از نو بازسازی شدند)
شجره ی طیبه ی شیعه ای که روحانیت بدان مشروعیت بخشید و غلامان آن را تحت حمایت خود گرفتند.
پاکسازی خاندان سلطنتی، اعم از زن و مرد، ترکیب حرمسرا را به کلی تغییر داد.
با قتل عام آنان، مخالفت با حکومت برای نسل تازه ای از بازماندگان شاه صفی اول ماند و فهرست خالی دیگری پدید آمد که مادران را به مدار سیاست کشاند.

در این دوره ی اصفهان،حکومت صفوی که شاهزادگان را در پایتخت نگه میداشتند و به ولایات نمی فرستادند ، حرمسرا کانون اصلی قدرت شد.رفته رفته ساختار طایفه ای قزلباشان شکست و حاکمان ولایات از میان غلامان خاصه انتخاب میشدند که حوزه اقتدار آن ها طایفه را نیز در بر میگرفت (میر ایل و اویماق).

1. اصلاحاتی که شاه عباس یکم انجام داده بود دارای تبعات اجتماعی پردامنه بود به خصوص برای قزلباشان که به الطاف و احترامات ویژه عادت کرده بودند. برای بسیاری از آنها این نه فقط به معنی محرومیت امتیازات سیاسی و اقتصادی پیشین بود بلکه این معنی را هم داشت که طایفه ها اکنون تحت سلطه ی غلامانی بودند که به ولایات آنها گمارده میشدند.

تاریخ نگار دربار اسکند بیگ منشی تو ضیح میدهد که:

بعضی از امرای قزلباش و حکام ممالک که از جهان فانی به عالم جاودانی ارتحال نموده در میانه آن اویماق کسی که شایستگی تربیت و تفویض منصب عالی امارت داشته  باشد نبود.بلکه یکی از غلامان خاصه شریفه را که به مفور عدالت و کاردانی و شجاعت ودلیری و جان سپاری در راه ولی نعمت از اقرار ممتاز بود به امارت آن ایل و قشون و لشکر آن سرزمین تعیین میشدند.

شرح تاجگذاری شاه صفی :

صفی یکم اولین شاه صفوی بود که یک روحانی، میرداماد (فت ۱۰۴۱/۱۶۳۱)، تاج شاهی را بر سرش نهاد، و میر داماد به نوبه ی خود نخستین ایرانی بومی (استر آبادی) در تاریخ شاهنشاهی صفوی بود که به درجه اجتهاد رسیده بود.او بود که‌ در نماز جمعه در مسجد شاه، (بنایی باشکوهی که شاه عباس به نشانه ی ارادتش به تشیع در اصفهان ساخته بود)، خطبه به نام شاه صفی خواند.