موزه آذربایجان
موزه آذربایجان
موزه آذربایجان در مرکز شهر تبریز به عنوان دومین موزه باستان شناسی ایران می باشد و جزو قدیمی ترین و مهم ترین موزه های ایران است. شهر تبریز را به دلیل داشتن آثار و مکان های تاریخی و موزه های فراوان، شهر موزه ها می نامند.
موزه آذربایجان در خیابان امام تبریز، مجاور مسجد کبود واقع شده است.
تاریخچه موزه
ساخت موزه آذربایجان در اردیبهشت ماه سال ۱۳۳۷ آغاز شد. بنای این موزه که بر مبنای نقشه ای که “آندره گدار”، باستان شناس فرانسوی، با الهام از سبک معماری محلی آذربایجانِ ایران تهیه و تنظیم کرده بود و توسط اسماعیل دیباج ترسیم شده بود، در سال ۱۳۴۱ با سه باب تالار ساخته شد و در مهر ماه ۱۳۴۱ مورد بهره برداری قرار گرفت.
آثار تاریخی موزه
موزه آذربایجان دارای ۱۲ هزار شئ عتیقه ی تاریخی و هنری از دوران پیش از اسلام و دوران اسلامی می باشد که به علت فضای محدود موزه، تنها بخشی از این اشیا به نمایش گذاشته شده اند. از بین اشیاء موجود در این موزه، ۲۳۰۰ قطعه از این آثار تاریخی و هنری به ثبت رسیده اند.
آثار تاریخی طبقه همکف موزه آذربایجان
اشیای قدیمی که به دوران پیش از تاریخ و نیز پیش از اسلام مرتبط هستند، در طبقه همکف این موزه نگهداری می شوند.
سفالینه های یافته شده از تپه اسماعیل آباد با هفت هزار سال قدمت، از باستانی ترین آثار موجود در این موزه محسوب می شوند. مجسمه سه هزار ساله ی الهه زن که در رستم آباد گیلان یافت شده، سنگ های معدنی “سرپانتین” جیرفت کرمان، اجساد مرد و زن مربوط به هزاره اول قبل از میلاد مدفون شده در محوطه مسجد کبود و ریتون های مربوط به دوران هخامنشیان، ساسانیان و اشکانیان با دو تا سه هزار سال پیشینه تاریخی از جمله اشیایی هستند که در طبقه همکف موزه آذربایجان در معرض بازدید قرار گرفته اند.
همچنین در این طبقه، تابلوی بزرگ سنگی “بسم الله الرحمن الرحیم” اثر محمدعلی قوچانی بر روی دیوار ضلع شمالی مجموعه نصب شده است. این اثر دارای پنج قسمت است که ۴ قسمت آن، قاب و ۱ قسمت آن، نوشته تابلو است. استاد قوچانی خود تمام کار حجاری این تابلو سنگ زیبنده را انجام داده اند.
آثار تاریخی طبقه اول موزه آذربایجان
در این طبقه، آثار و اشیاء باقیمانده از قرن چهارم مربوط به تمدن نیشابور که در آن ها از نگاره ها و نقش های اسلامی، لعاب سفید رنگ و خط کوفی بهره گرفته شده است.
از دیگر اشیاء باستانی این طبقه می توان به قفل رمزی مربوط به اواخر قرن ۶ هجری، ظروف سفالی دوره ایلخانی، قدیمی ترین سکه های ضرب شده در ایران از دوران هخامنشیان تا قاجاریه اشاره کرد.
آثار تاریخی طبقه زیرزمین موزه آذربایجان
در این محل مجسمه های با ارزش استاد احد حسینی، مجسمه ساز مشهور تبریزی، نگهداری می شود و در معرض بازدید است.
جدیدترین قسمت موزه نیز متعلق به سنگ نگاره های قدیمی مانند مجسمه های سنگی، قوچ ها، سنگ قبر های دوران اسلامی و پیکره های انسانی می باشد.
آثار و گنجینههای موزه
موزه آذربایجان دارای آثار تاریخی و هنری متعلق به دوران پیش از اسلام و دوران اسلامی است. در حال حاضر، موزه آذربایجان دارای گنجینهای مهم و با ارزش حاوی دوازده هزار قطعه اشیای عتیقه و هنری است که ۲۳۰۰ قطعه از این اشیای عتیقه و هنری به ثبت رسیده و به دلیل کمبود فضا بخش محدودی از این آثار در بخشهای مختلف موزه در معرض نمایش برای دوستداران تاریخ، فرهنگ و هنر قرار دارد.