تصاویری از ایران در اشغال متفقین
گرچه یک روز پس از آغاز جنگ جهانی دوم، ایران طی اعلامیهای بی طرفی خود را در این نبرد اعلام کرد و به اتباع خارجی نیز اخطار داد از هرگونه بروز احساسات منافی با بی طرفی ایران بپرهیزند اما این امر نیز نتوانست مانع از سرایت آتش جنگ به خاک ایران شود.
در ۳ شهریور ۱۳۲۰، نیروهای متفقین شامل انگلیس و شوروی بدون توجه به بی طرفی ایران از جنوب و غرب و از زمین و هوا به ایران حمله کردند و شهرهای سر راه را اشغال کردند به سمت تهران آمدند.
اگرچه در آن زمان بهانه متفقین برای حمله وجود عدهای جاسوس آلمانی در ایران عنوان شد اما حوادث بعدی نشان داد اشغال ایران بخشی از نقشه جنگی متفقین علیه هیتلر بوده است. چرچیل بعدها در این باره در خاطرات خود نوشته است: لزوم ارسال انواع و اقسام ساز و برگ و مهمات برای شوروی از یک طرف و اشکالات روزافزون راه اقیانوس منجمد شمالی و نقشههای استراتژیکی متفقین در آینده از طرف دیگر بیش از پیش ما را بر آن میداشت که برای استفاده کامل از ایران به منظور ارتباط با شوروی اقدام فوری معمول داریم چاههای نفت ایران به منزله عامل مهمی در جنگ به شمار میرفت عده کثیری از آلمانیها در تهران استقرار یافته و جبهه آلمان در ایران روز به روز بهتر میشد به هم خود در نقشهی شورش در عراق و اشغال سوریه از طرف انگلیس و فرانسه که در فاصلهی کمی صورت گرفت ،نقشههای هیتلر را در خاورمیانه مواجه با اشکالات بسیار نمود. بنابراین ما از موقعیت استفاده کرده و بر آن شدیم که به روسها دست اتحاد بدهیم و به اتفاق مبادرت به لشکر کشی به ایران کنیم.
با یورش متفقین تمامی راههای کشور به خصوص خطوط راه آهن و شوسه تحت کنترل نیروهای اشغالگر در آمد. نیروی کار ایرانی برای تهیه تدارکات ارتشهای درگیر در جنگ با نازلترین دستمزد به کار گرفته شدند. منابع نفتی کشور غارت شد و بحران غذایی در کشور به اوج خود رسید.
زمزمههای برکناری شاه نیز از جلسه اضطراری دولت شنیده شد؛ فردای اشغال ایران هیئت وزیران در حضور شاه در کاخ سعدآباد تشکیل جلسه داد و رضاخان در این جلسه اعلام کرد که ابتدا تصمیم به خروج از کشور داشته است اما به توصیه مشاورانش ابتدا در دولت تغیراتی صورت دهد. بر این اساس محمدعلی فروغی را به نخست وزیری منصوب و او را مامور کرد با انگلیس و شوروی مذاکره کند اما شرط متفقین کنار رفتن رضاشاه از قدرت بود.
سرانجام رضاشاه ناچار به استعفا شد و توسط بریتانیاییها بازداشت و به آفریقای جنوبی و سپس جزیرهٔ موریس تبعید شد و سلطنت به پسر و ولیعهد او محمدرضا منتقل شد.
تصویر رضا شاه پهلوی پس از به قدرت رسیدن؛ او مجبور شد با اشغال خاک ایران کشور را برای همیشه ترک کند.
عکسی از ژنرال “آرچیبالد ویول” (نفر وسط تصویر) فرمانده قوای انگلیسی در هندوستان در جلسه با وینستون چرچیل نخست وزیر و دریادار “جیمز سامرویل” در می ۱۹۴۳؛ ژنرال ویول فرمانده نیروهای انگلیسی بود که به دستور وینستون چرچیل از سه جهت ایران را مورد تجاوز و اشغال قرار دادند.
تصویر رضاشاه پس از اشغال ایران و در تبعید
فوزیه و محمدرضا ولیعد؛ این دو چندی پیش از اشغال ایران با یکیدیگر ازدواج کردند.
ادای سوگند محمدرضا پهلوی در مجلس شورای ملی
حرکت قوای متفقین در خاک ایران. مکان نامعلوم
قوای متفقین در جاده های ایران. مکان نامعلوم
توقف کامیونی از قوای متفقین در حوالی تهران
عبور قطار حامل تجهیزات شووری از خاک ایران. سال ۱۹۴۳
خلبانهای شوروی آماده پرواز با هواپیماهای امریکایی در آبادان. تاریخ نامعلوم
خودروی زرهی انگلیسی در منطقه حومه قزوین، جایی که برای اولین بار سربازان انگلیس و شوروری به هم رسیدند.
سربازان قوای روس و انگلیس در مسیر تهران
سربازان قوای انگلیسی در مسیر تهران
افسر شوروی در حال شلیک؛ در پشت سر او خودروی زرهی در جاده قزوین در حرکت است.
یکی از فرودگاه های متفقین در مکان نامعلومی در ایران. سال ۱۹۴۳
خلبان انگلیسی با کمک کودک ایرانی تجهیزاتی را از داخل هواپیما خارج می کند. سال ۱۹۴۳
هواپیماهای جنگی انگلیسی آماده برای کمک به شوروی در ایران. تاریخ و مکان نامعلوم
سه خلبان ارتش متفقین در کنار هواپیمای جنگی پیش از پرواز به سمت شوروی
عکسی نایاب از یک مهندس انگلیسی که در ۱۹ ژانویه ۱۹۴۳ در پایگاه نظامی بریتانیا در بندرعباس روش کار کردن تانک شرمن را به چند سرباز انگلیسی یاد میدهد
هواپیماهای جنگی امریکا آماده برای کمک به شوروی در مکانی نامعلوم در آبادان
ورود قوای متفقین به قزوین در جریان مسیر رسیدن به پایتخت ایران
سربازان شوروی در بیرون تنها هتل شهر قزوین در حال گفتگو
سربازان ارتش منحل شده ایران در حال تماشای قوای متفقین در حومه قزوین
عکسی از یک پزشک قشون متفقین که در یک درمانگاه صحرائی در ایران پیرمرد روستائی را معاینه می کند.
روزولت رئیس جمهور امریکا برای نشست با چرچیل و استالین عازم تهران می شود. آذر ۱۳۲۲ شمسی
نشست چرچیل در سفارت شوروی در تهران؛ از چپ به راست افسر ناشناس انگلیس، ژنرال جورج سی مارشال، سفیر بریتانیا در شوروی، هری هاپکینز، مترجم استالین، استالین، مرتولوف وزیر خارجه شوروی، ژنرال وروشیلوف. نوامبر ۱۹۴۳
روزولت، چرچیل و استالین در میهمانی شام در سفارت انگلیس تهران؛ زادروز ۶۹ سالگی چرچیل
ملاقات محمدرضاشاه جوان با روزولت در جریان حضور سران متفقین در تهران؛ این ملاقات چند دقیقه بیشتر به طول نیانجامیده است.
کمپ آواگان لهستانی در نزدیکی تهران؛ با اشغال ایران به دست متفقین پناهجویان لهستانی از شوروی وارد خاک ایران شدند و در شهرهای مختلف اسکان یافتند.
شماری از زنان لهستانی آواره که در کمپ پناهجویان جنگ در تهران زندگی می کنند.
سرباز ارتش متفقین در حال پاسبانی در کمپ پناهجویان لهستانی در تهران
معاینه پناهجویان لهستانی در کمپ آوارگان در نزدیکی تهران
چند زن لهستانی در کمپ پناهجویان لهستانی مشغول شستن لباس
تصویری کم یاب از دو پوستری که قوای متفقین همزمان با اشغال ایران در کشور پخش کردند.
تصویری کمیاب از دو پوستر که قوای متفقین همزمان با اشغال ایران در کشور پخش می کردند.
تصویری از یکی از پوسترهایی که متفقین در ایران پخش می کردند.
عکس یادگاری محمدرضا پهلوی، فوزیه همسر و شهناز اولین فرزندش پس از به قدرت رسیدن و در میان جنگ جهانی دوم و اشغال ایران
منبع : فرادید