مردم جهان باستان اهل کدام ورزش‌ها بودند؟
بسیاری از اولین ورزش‌های بشر با فعالیت‌ها و ابزارهایی سروکار داشتند، که بشر از آن‌ها برای بقای خودش استفاده می‌کرد. ظهور بیشتر ورزش‌هایی هم که امروز دیده می‌شوند و انجام می‌دهیم، در ده‌ها هزار سال قبل و در زمان بعضی از اولین تمدن‌های جهان شکل گرفته گرفته‌اند.
بیشتر این فعالیت‌ها از روی طبیعت انسان‌ها و به صورت همزمان در بخش‌های مختلف زمین ابداع می‌شدند، که همین عامل باعث می‌شود مشخص کردن ریشه تاریخی بعضی از این ورزش‌ها دشوار شود. تمام این کهن‌ترین ورزش‌های باستانی در شکل‌های مختلفی هنوز در سراسر جهان انجام می‌شوند.
۸- ورزش ژیمناستیک
قدمت: حدود ۵۰۰ سال قبل از میلاد مسیح
کشور مبدا: یونان باستان
مردان یونان باستان حدود ۵۰۰ سال قبل از میلاد مسیح، برای داشتن آمادگی جسمانی در جنگ، ژیمناستیک کار می‌کردند. این ورزش در دوران هلنیستی (حدود ۳۲۳ سال قبل از میلاد مسیح – ۳۱ سال قبل از میلاد مسیح) به ورزش محبوبی برای شهروندان این تمدن تبدیل و در نهایت به ورزش‌های المپیک اضافه شد. بعد از اینکه رومی‌ها به یونانی‌ها تجاوز کردند، ارتش آن‌ها از ورزش ژیمناستیک برای اهداف آموزشی استفاده می‌کردند. هرچند ممنوعیت المپیک در ۳۹۳ سال بعد از میلاد مسیح، باعث شد علاقه به ورزش ژیمناستیک کم شود و تقریبا از بین برود.
هرچند اشتیاق به ورزش ژیمناستیک در اواخر قرن هجدهم و اوایل قرن نوزدهم و زمانی جان دوباره گرفت، که دو پزشک آلمانی، یوهان فردریش گاتس موثس و فردریش لودویگ جان تمریناتی مانند خرک، میله افقی، میله موازی، تیرتراز (در ژیمناستیک) و نردبان و خرک حلقه (خرک پرش) امروزی را برای پسران و مردان جوان طراحی کردند.
۷- بازی توپی میزوآمریکایی
قدمت: حدود ۲۵۰۰ سال قبل از میلاد مسیح
کشور مبدا: میزوآمریکایی باستان (منطقه گسترده از مرکز مکزیک تا بلیز و گواتمالا و السالوادور و هندوراس و نیکاراگوئه و کاستاریکا امروزی)
این کهن‌ترین ورزش که هیچ نام و نشان رسمی ندارد و یک بازی توپی میزوآمریکایی محسوب می‌شود، در سراسر تمدن میزوآمریکایی باستان محبوب بود و تمام تمدن‌های بزرگ این منطقه منجمله اولمک‌ها و آزتک‌ها و مایاها به این ورزش علاقه داشتند. کهن‌ترین ورزش جهان، بازی توپی میزوآمریکایی را به احتمالا زیاد اولمک‌ها در همان چیزی بین ۲۵۰۰ – ۱۰۰ سال قبل از میلاد مسیح ابداع کرده بودند.
این ورزش جدا از اینکه یکی از کهن‌ترین ورزش‌های باستانی است، بخش مهمی از اساطیر و مذهب میزوآمریکایی هم محسوب می‌شود. حتی بعضی از فرهنگ‌ها از این بازی استفاده می‌کردند، تا افرادی برای قربانی شدن در مراسمات مذهبی انتخاب شوند. نسخه‌های متفاوتی از این بازی در گذر زمان به وجود آمد، که نسخه امروزی‌تر آن به نام علما را مردم بومی این منطقه هنوز بازی می‌کنند.
۶- ورزش تسو چو یا کوجو
قدمت: حدود ۲۵۰۰ سال قبل از میلاد مسیح
کشور مبدا: چین
ورزش تسو چو، یکی از کهن‌ترین ورزش‌های باستانی با توپ از چین باستان محسوب می‌شود، که چیزی حدود ۲۵۰۰ سال قبل از میلاد مسیح به وجود آمده است. در این بازی، بازیکنان با لگد زدن به توپ، آن را باید به داخل تور کوچکی وارد کنند که فیفا این بازی را به عنوان اولین شکل از فوتبال (ساکر) به رسمت شناخته است. به گفته فیفا، ورزش تسو چو اولین بار به ورزشی شناخته می‌شد، که از آن در قرون دوم و سوم قبل از میلاد مسیح برای راهنمای نظامی استفاده می‌کردند.
این ورزش در سلسله هان (۲۰۶ سال قبل از میلاد مسیح – ۲۲۰ سال بعد از میلاد مسیح) و در بین دربارهای سلطنتی و طبقات مرفع جامعه ورزش محبوبی بود و امپراتور دوره هان، وو دی هم احتمالا از این کهن‌ترین ورزش لذت می‌برد. هرچند در سلسله مینگ (۱۳۶۸-۱۶۴۴) از محبوبیت این ورزش کم شد.
۵- ورزش بوکس
قدمت: حدود ۳۰۰۰ سال قبل از میلاد مسیح
کشور مبدا: جنوب بین‌النهرین باستان (ابداع به دست تمدن سومر) – عراق امروزی
ورزش بوکس را تمدن سومر در بین‌النهرین باستان ابداع کرده بودند. اولین تصاویر شناخته‌شده از این کهن‌ترین ورزش هم از حجاری‌های برجسته سومر در اوایل هزاره سوم یا دوم قبل از میلاد مسیح دیده می‌شود. دو مرد بدون دستکش در این تصاویر دیده می‌شودند، که مشت‌تان گره‌کرده‌شان را جلوی صورت‌شان گرفتند و روبه‌روی حریف‌شان مبارزه می‌کنند.
فرهنگ‌های باستانی دیگری هم با بدون دستکش بوکس می‌کردند، اما تمدن مینوی‌ها بودند که برای اولین بار از دستکش‌های بوکس استفاده کردند. ورزش بوکس برای اولین بار در ۶۸۸ سال قبل از میلاد مسیح در بیست و سومین دوره المپیاد به ورزش‌های المپیک اضافه شد و بوکسورها هم تسمه‌های چرمی را روی دست‌هایشان می‌بستند تا از دست‌تانشان حین مبارزه محافظت شود. بوکس امروزی از مسابقات جایزه‌دار مشت زنی در قرن شانزدهم و هجدهم در بریتانیا ظهور و بروز کرد.
۴- ورزش شنا
قدمت: حدود ۶۰۰۰ سال قبل از میلاد مسیح
کشور مبدا: نامشخص – قدیمی‌ترین تصاویر این کهن‌ترین ورزش در بیابان لیبی– یک ورزش رقابتی در انگلستان
انسان‌ها از هزاران سال پیش شنا می‌کردند و یکی از اولین تصاویر کشف‌شده از این ورزش هم در غار شناگران فلات گیلف (خلیج) کبیر در بیابان لیبی وجود دارد. باستان‌شناسان معتقدند که این طراحی‌های ماقبل-تاریخی نشان می‌دهند که مردم باستان با روش شنای کرال سینه یا پاروسگی (که احتمالا این حرکات ربطی به شنا ندارند) شنا می‌کردند. با اینکه انسان‌ها از دوره ماقبل-تاریخی شنا کردن را شروع کرده‌اند، اما تا دهه ۱۸۰۰ میلادی به یک ورزش رقابتی تبدیل نشده بود.
اولین کشوری هم که این کهن‌ترین ورزش باستانی، شنا را به یک ورزش رقابتی و سرگرمی در نظر گرفته، انگلستان بود. انجمن ملی شنای انگلیس هم اولین رقابت‌های شنا را سازماندهی کرد و به سرعت به محبوبیت رسید. ورزش شنای مردان هم در سال ۱۸۹۶ برای اولین بار به ورزش‌های المپیک اضافه شد.
۳- ورزش تیراندازی تیروکمان
قدمت: حدود ۲۰.۰۰۰ سال قبل از میلاد مسیح
کشور مبدا: نامشخص – قدیمی‌ترین سند از ورزش تیراندازی در آفریقا
شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد، تیروکمان در پایان دوره پارینه‌سنگی (حدود ۲۰.۰۰۰ سال قبل از میلاد مسیح) ابداع و به بخش مهمی از تاریخه انسان‌های اولیه تبدیل شده بود. یعنی انسان‌ها با تیروکمان به شکار می‌رفتند و این ابزار در اسطوره‌های زیادی از فرهنگ‌های مختلف هم دیده می‌شود. مصری‌های باستان از اولین تمدن‌های بشری بودند، که به صورت مرتب از تیراندازی تیروکمان‌هایشان برای شکار و نبردها استفاده می‌کردند.
فقط مصری‌ها نبودند که از تیروکمان استفاده می‌کردند، بلکه تمدن‌های باستانی دیگری هم مانند پارس‌ها (ایرانیان) و اشکانیان (ایرانیان) و هندی‌ها و چینی‌ها و ژاپنی‌ها بودند که از تیراندازان زیادی در ارتش‌شان استفاده می‌کردند. ورزش تیروکمان در سال ۱۹۰۰ وارد المپیک شد و قبل از بازگشت آن در سال ۱۹۷۲، در سال‌های ۱۹۰۴ و ۱۹۰۸ و ۱۹۲۰ میلادی مسابقاتش در المپیک برگزار می‌شد و در حال حاضر هم بخشی از ورزش‌های المپیکی است.
۲- ورزش کشتی
قدمت: بالای پارینه سنگی حدود ۱۵.۳۰۰ سال قبل
کشور مبدا: نامشخص – کشف قدیمی‌ترین تصاویر ورزش کشتی از فرانسه
از آنجایی که تصاویری از ورزش کشتی در هنر تمدن‌های اولیه به نمایش در آمده است، یکی دیگر از کهن‌ترین ورزش‌های باستانی محسوب می‌شود که مشخص کردن قدمت تاریخی‌اش دشوار می‌شود. همراه با ورزش دو، مردمی که بیش از ۱۵.۳۰۰ سال قبل در نزدیکی غارهای لاکاوس فرانسه زندگی می‌کردند، ورزش کشتی را برای اولین بار به تصویر کشیده بودند. ریشه تاریخی بعضی از اولین تصاویر کشتی به عنوان ورزش هم به سومری‌هایی برمی‌گردد که حدود ۵.۰۰۰ سال قبل در این منطقه ساکن بودند.
تصاویر کشتی‌گیری که در مقبره‌های بنی هاسان کشف شده، نشان می‌دهند که مصری‌های باستان هم کشتی می‌گرفتند. همین می‌شود تا مورخان به این باور برسند که ورزش کشتی حداقل در ۷۰۴ سال قبل از میلاد مسیح به ورزش‌های المپیکی اضافه شده است.
۱-ورزش دو / دو سرعت
قدمت: بالای دوره پارینه سنگی حدود ۱۵.۳۰۰ سال قبل
کشور مبدا: نامشخص – کشف قدیمی‌ترین تصاویر ورزش دو از فرانسه
این باور وجود دارد که دومیدانی، کهن‌ترین ورزش باستانی جهان است که به هیچ وسیله و ابزاری نیاز ندارد. با اینکه مشخص کردن زمان دقیق توسعه دومیدانی به عنوان یک ورزش دشوار است، اما همه باور دارند که انسان‌ها از همان حدود چهار و نیم میلیون سال قبل می‌دویدند. یکی از اولین تصاویر دوی سرعت هم در غارهای لاکاوس فرانسه دیده می‌شود، که قدمتش به دوره پارینه سنگی (حدود ۱۵.۳۰۰ سال قبل) برمی‌گردد.
مسابقه دو برای اولین بار در ۷۷۶ سال قبل از میلاد مسیح، در اولین مسابقات المپیک برگزار شد. با اینکه قدمت این ورزش را بیشتر اوقات از همان دوران آغاز دویدن انسان‌ها به عنوان یک ورزش در نظر می‌گیرند، یکی از کهن‌ترین ورزش‌های جهان در نظر گرفته می‌شود که اولین مسابقات ثبت شده‌اش در سال ۱۸۲۹ میلادی در ایرلند برگزار شد.
