۱۰ مورد از قدیمیترین کانالهای دنیا
بشر از همان زمانی که تمدنهایی در بینالنهرین ظهور کردند و شکل گرفتند، در حال ساخت کانال بود. هدف از ساخت کانالهای اولیه برای آبیاری بود که مردم در سالهای بعد کانالهای بزرگتری ساختند تا از آنها برای حملونقل استفاده کنند. با اینکه دیگر کانالهای باستانی وجود ندارند، کانالهای این فهرست برای صدها سال جاری هستند و از بعضی از کانالها هم هنوز برای حملونقل کالاها استفاده میکنند و بعضیها هم جنبه جاذبه گردشگی و تاریخی پیدا کرده است.
اطلاعات از فهرست این مقاله در جولای سال ۲۰۲۰ نوشته شده و تا حد ممکن درست است و درصورت نیاز، بهروزرسانی میشود.
۱۰- کانال سوئز
سال ساخت: ۱۸۵۹- ۱۸۶۹
مکان: تنگه سوئز، مصر
طول: ۱۲۰.۱ مایل (۱۹۳.۳ کیلومتر)
کانال سوئز در اواسط قرن نوزدهم ساخته شد و هنوز که هنوز است یکی از مهمترین آبراههای در جهان محسبوب میشود. دراصل ریشه و قدمت ساخت این کانال به مصر باستان برمیگردد که به عنوان اولین کانال، دریایی مدیترانه را به دریایی سرخ متصل میکرد و قبل از کانال دائمی امروزی ساخته شود، برای چند بار بازسازی شده بود.
کانال سوئز از آنجایی مهم میشود که میتواند مسیر کشتیرانی بین اروپا و آسیا را از اقیانوس اطلس شمالی تا دریای هند فراهم کنند که مجبور نشوند قاره آفریقا را دور بزنند. متاسفانه از زمانی که در سال ۱۸۶۹ این کانال افتتاح شد بر سر کنترل این راه حیاتی برای تبادلات بینالمللی، جنگ و ستیزهای زیادی به وجود آمد.
آیا میدانستید؟
فردریک-آگوست بارتولدی، مجسمهساز فرانسوی که مجسمه آزادی را ساخت، اول از همه تلاش کرده بود این مجسمه را برای ورودی دریای مدیترانه از کانال سوئز را با عنوان «روشنایی که مصر به آسیا میآورد» بسازد.
۹- کانال کالدونیا
سال ساخت: ۱۸۰۳- ۱۸۲۲
مکان: اینورنس به کورپاچ، سکاتلند
طول: ۶۰ مایل (۹۷ کیلومتر)
کانال کالدونیا که تاریخش به اوایل قرن نوزدهم برمیگردد، از قدیمیترین کانالهای موجود اسکاتلند است. توماس تلفورد با بررسی ۳۰ ساله از نقشههای جیمز وات، توانست در سال ۱۸۰۳ نقشه طراحی این کانال را شروع کند. بلاهای زیادی برای ساخت کانال کالدونیا به وجود آمد و تداوم این مشکلات هم تا ۱۷ سال طول، یعنی ۱۲ بار بیشتر از ساخت کانال طور کشید. این کانال در زمینه تجاری هم در ابتدای راه موفق نبود، اما به سرعت به جاذبه گردشگری محبوب تبدیل شد. امروزه این کانال یک یادبود باستانی برنامهریزیشده است و هرساله نیم میلیون بازدیدکننده جذب میکند.
آیا میدانستید؟
زمانی که ملکه ویکتوریا در سال ۱۸۷۳ از این کانال عبور میگذشت، همین باعث شد تا محبوبیت کانال و بازدیدکنندگان از این منطقه بیشتر شود.
۸- کانال بریج واتر
سال ساخت: ۱۷۵۹ – ۱۷۶۱
مکان: انگلستان شمال غربی
طول: ۴۱ مایل (۶۶ کیلومتر)
کانال بریج واتر به عنوان اولین کانال واقعی ساختهشده در انگلیس درنظر گرفته میشود که فرانسیس اجرتون، دوک سوم بریج واتر، برای انتقال ذغال سنگ از معادن خود از ورسلی به منچستر، دستور ساخت این کانال را دارد و نامش روی کانال ماند. کانال بریج واتر بدون پیروی از یک آبراه موجود در این کشور ساخته شده و الگویی برای تکمیل کانالهای بعدی شده بود. کانال بریج واتر هم مانند بیشتر کانالها در فهرست امروز، حداکثر کارکردشان برای حملونقل کالاها بود، اما بیشترشان برای تفریح هم استفاده میشدند. با اینکه کانال بریج واتر در تاریخ بریتانیا اهمیت دارد، یکی از کانالهای معدود این کشور است که ملی نشده و هنوز مالک شخصی دارد.
آیا میدانستید؟
موفقیت کانال بریج واتر باعث شد جرقهای برای ساخت زیادی از کانالها در بریتانیا به نام کانال مانیا زده شود.
۷- کانال دو میدی
سال ساخت: ۱۶۶۷ – ۱۶۸۱
مکان: جنوب فرانسه
طول: ۱۵۰ مایل (۲۴۰ کیلومتر)
کانال دو میدی یکی از بزرگترین کارهای برجسته مهندسی در قرن هفتدهم در نظر گرفته شده است. این کانال برای چندین قرن محل حملونقل بین اقیانوس اطلس و دریای مدیترانه محسوب میشد. اصلا رهبران مختلفی مثل آگوستوس، نرون، شارلمانی، فرانسوا اول، چارلز نهم، هانری چهارم، رویایی ساخت چنین کانالی را در این منطقه داشتند که بسیاری از پروژههای ساخت کانال هم شروع میشد، اما جرقه هیچکدامشان تا ساخت کانال دو مینی روشن نمیشد. با اینکه کانال دو میدی دیگر یک راه حملونقل اصلی نیست، منتها هنوز برای تفریح، گردشگری و آبیاری استفاده میشود.
آیا میدانستید؟
در طول ۱۵ سال، از ۱۲.۰۰۰ کارگر برای ساخت کانال دو میدی استفاده شد.
۶- کانال بریار
سال ساخت: ۱۶۰۴ – ۱۶۴۲
مکان: درههای لوآر و سن، فرانسه
طول: ۳۵ مایل (۵۷ کیلومتر)
کانال بریار یکی از قدیمیترین آبراههای ساخت دست بشر در فرانسه و اولین کانال در قله ارسال کالا در اروپاست که به شکل قفل پوندی ساخته شده بود. اتصال درههای لوآر و سن برای کانال بریار در حملونقل کالا به پاریس حیاتی بود. این کانال در قرن نوزدهم بزرگتر شد و یک ایستگاه پمپ آب هم در کنارش قرار گرفت که در دورههای خشکسالی سطح آب کانال را در سطح بالا قرار دهد.
آیا میدانستید؟
با اینکه بسیاری از کالاها از روی کانال بریار حملونقل میشوند، در قرن هجدهم بیش از ۵۰۰ بشکه شراب از مناطق اورن مسیون، بوژولا، سانسیری و لانگدوک از امتداد این کانال منتقل میشوند.
۵- کانال کرنگارخت، کایزرگراخت و پرینسنگراخت
سال ساخت: قرن هفدهم
مکان: آمستردام، هلند
طول: کرنگارخت با ۱.۵ مایل (۲.۴ کیلومتر)؛ کایزرگراخت ۱.۷ مایل (۲.۸ کیلومتر)؛ پرینسنگراخت ۲ مایل (۳.۲ کیلومتر)
با اینکه کانال سینگل به قرن پانزدهم برمیگردد، حلقه کانال مشهور آمستردام (گراختنگوردل) در عصر طلایی هلند در قرن هفدهم ساخته شد و به همراه کانال سینگل، حلقه کانالهای اصلی، کرنگارخت، کایزرگراخت و پرینسنگراخت هستند. بیش از ۵۰ سال هم طول کشید تا این ۳ کانال ساخته و حدود سال ۱۶۶۰ میلادی تکمیل شود. حلقه کانال، ۴ برابر بزرگتر از آن کانال رینگ ابتدایی بود که یکی از کشتیرانی آبراههای دنیا محسوب میشود. حلقه کانال در کل یک منطقه ۱۶۰ هکتاری و طول ۸.۷ مایلی (۱۴ کیلومتری) را پوشش میدهد.
آیا میدانستید؟
حلقه کانال جزء میراث جهانی یونسکوست و بیش از ۱.۰۰۰ یابود مانند خانه آن فرانک را در اختیار دارد.
۴- سینگل
سال ساخت: ۱۴۲۸ – ۱۴۵۰
مکان: آمستردام، هلند
طول: ۱ مایل (۱.۶ کیلومتر)
سینگل یکی از قدیمیترین کانالهای اصلی آمستردام است که قدمتش به قرن پانزدهم برمیگردد. این کانال در ابتدا یک خندق بود. یعنی قبل از اینکه آمستردام وستعتش تا سینگل برسد، این خندق کل شهر را احاطه کرده بود. همانطور که کانال سینگل به عنوان داخلیترین کانال در حلقه کانالهای نیمدایره در آمستردامتنها با ۱ مایل (۱.۶ کیلومتر) خیلی کوچکتر است. با اینکه این کانال کوچک است، حدود ۲۸۰ ساختمان برجسته در راستای کانال سینگل وجود دارد.
آیا میدانستید؟
۱۱ پل در سراسر کانال سینگل وجود دارند که یکی از آنها، پل تورنسلوئیس بلندترین پل در آمستردام است.
۳- کانال گرند (ونیز)
سال ساخت: حدود قرن دوازدهم – قرن هجدهم
مکان: ونیز، ایتالیا
طول: ۲.۴ مایل (۳.۸ کیلومتر)
از آنجاکه کانالهای زیادی در کل شهر ونیز وجود دارد، کانال گرند، آبراه اصلی این شهر است و بسیاری از دیگر کانالهای شهر هم به این کانال منتهی میشود. این باور وجود دارد که کانال گرند راه یک رود باستانی را پیروی میکند که این منطقه آن چیزی حدود قرن نهم ساخته شده بود. از وقتی هم که تجارت در ونیز رشد کرد، ساختمانهای دائمی زیادی در راستای سواحل این کانال ساخته شد. قدیمیترین ساختمان موجود در راستای این کانال هم به قرن سیزدهم میرسد. همانطور که این کانال، کانال اصلی ونیز است، همچنین یک جاذبه گردشگری محبوب هم محسوب میشود.
آیا میدانستید؟
مسابقات رگاتا تاریخی هرساله در اولین یکشنبه ماه سپتامیر، در کانال گرند به احترام ورود ملکه قبرس، کاترین کورنارو در سال ۱۴۸۹ به ونیز، برگزار میشود.
۲- کانال ناویگلو گرانده
سال ساخت: ۱۱۷۷ – ۱۲۷۲
مکان: لمباردی، ایتالیا
طول: ۳۱ مایل (۴۹.۹ کیلومتر)
کانال ناویگلو گرانده قدیمیترین کانال در اروپاست و در زمانی هم از مهمترین کانالهای میلان محسوب میشد. ساخت کانال ناویگلو گرانده هم از سال ۱۱۷۷ شروع شد، منتها موانع زیادی برای ساختش اتفاق افتاد و تا سال ۱۲۷۲ هم کامل نشده بود. اولا، کانال ناویگلو گرانده تنها برای آبیاری ساخته شده بود که پانتونهایی (قایق تهپهن) به نام کوبی فورا کالاهای زیادی حملونقل کرد. در سال ۱۹۷۹ میلادی هم حملونقل در کانال ناویگلو گرانده برای همیشه تعطیل شد و امروزه تنها برای آبیاری استفاده میشود. هرچند، علاقههایی هم برای بازگشایی مجدد این کانال برای حملونقل در سالهای اخیر وجود داشت.
آیا میدانستید؟
در اواخر قرن چهاردهم، برای ساخت دوموی معروف (کلیسای جامع میلان)، سنگ و سنگ مرمرهایی از کانال ناویگلو گرانده حملونقل میشد.
۱- کانال گرند (در چین)
سال ساخت: قرن پنجم قبل از میلاد
مکان: بین استان پکن، تاینجین، هبی، شاندونگ، جیانگ سو، ژجیانگ و هنگژو، چین جاری است
طول: ۱.۱۱۵ مایل (۱.۷۹۴ کیلومتر)
کانال گرند در چین برای اولین بار در قرن پنجم قبل از میلاد مسیح ساخته شد که خودش را به یکی از قدیمیترین کانالهای دنیا تبدیل کرده است. بعد از اینکه فوچای، شاه ایالت وو، دستور ساخت کانال را برای اهداف تجاری صادر کرد، کار ساخت کانال گرند در ۴۸۶ قبل از میلاد شروع شد. این بخش تجاری از کانال گرند هم هنوز استفاده میشود و حتی سه نوسازی اساسی در دوره پاییز و بهار (۷۷۰ قبل از میلاد – ۴۷۶ قبل از میلاد)، در سلسله سوئی (۵۸۱ – ۶۱۸) و سلسله یوان (۱۲۷۱ – ۱۳۶۸) انجام گرفت. کانال گرند همچنین در سالهای اخیر بیشترین بهروزرسانی را داشته است. علاوه بر قدیمی بودن کانال، کانال گرند همچنین با ۱.۱۱۵ مایل (۱.۷۹۴ کیلومتر) طولانیترین کانال دنیاست.
آیا میدانستید؟
زمانی که کانال گرند در گذشته به عنوان یک راه حملونقل اصلی بین شمال و جنوب در چین استفاده میشد، بیش از ۸.۰۰۰ قایق، ۴ تا ۶ میلیون تن (۲۴۰.۰۰۰ – ۳۶۰.۰۰۰ متر تن) از محصول هر سال از این کانال عبور میکردند.