خدایان ایران

ملک/Malik/-خدای سامی نام او به معنای پادشاه است. او ظاهراً خدای مهمی در ابلا Ebla بود و در آنجا، افراد بسیاری به اسم او نامگذاری می‌شدند. اما او فقط به ندرت در متون پرستشی رسمی یا فهرست‌های قربانی ظاهر می‌شود. شاید او فقط خدایی واقعی نبود…

ملقارت/melqart/-خدای سامی غربی نام او به معنای «پادشاه شهر است.» در دورۀ فنیقی ها، او خدای عمده صور و بعداً خدای مستعمرات یعنی کارتاژ carthage (غرطاجنه) بود که به نام خدایش نامیده شد. نام او برای نخستین بار در عهدنامه ای میان اسر حدون…

مسلامتائیا/meslamtaena/-خدای سومری نام او از پرستشگاهش موسوم به مسلام در کوتهاkutha  مشتق شده است و تقریباً به معنای کسی می باشد که از مسلام بیرون آمده است. پیش از این، از او در متون فارا Fara به‌صورت خدای جهان فرودین نام برده شده است. در…

مزولّا/muzella/-الهۀ آناتولیایی دختر هوا-خدا و خورشید-خدای آرّینا Arianna است. این الهه غالباً در متون هیتیایی، همراه با مادرش به‌عنوان واسط میان بشر و خدایان بزرگ مورد استمداد قرار می‌گیرد. منبع: کتاب تاریخ اساطیری ایران،…

مرگ گیل گمش /The Death of Gilgameš/ این عنوان از سوی کرامر kramer, برای چند متن بسیار ناقص ابداع شده است که شاید متعلق به متن مبسوطی حاوی چهار صد و پنجاه سطر باشد. هنوز معلوم نیست که مقصود مرگ کیست؟ شاید مرگ انکیدو باشد. مرگ…

مامی تو/ Manitu/ _الهۀ اکدی این نام از مامی توم Mamitum اکدی مشتق شده است که به معنای« سوگند» است و این الهه به نظر می‌رسد که در آغاز تجسم سوگند بود که ناقض سوگند را تعقیب و تنبیه می‌کند. سپس این الهه، جنبه‌های خدای جهان فرودین را به دست…

مردوک / Marduk/ _ خدای بابلی نام او معمولاً به مخفف amar UD نوشته می و به ندرت به‌صورتMES ŠA ZU، یا šú یعنی گونه‌های هجایی از دوره‌های مختلف خواندن آوایی مردوک را مجاز می داند ضمن آن‌که معمول‌ترین صورت اختصاری یعنی amar DU یا حالت genitive…

مامّا/ ماما/ مامی/Mamma/Mama/Mami/_الهۀ اکدی این نام کلمۀ بچه گانه ای برای« مادر» است. معمول‌ترین القابش عبارت از اومّی ummi یا اسو asu « قابله، ماما» که به وفور در نام‌های شخصی بین‌النهرینی از زمان پیش _ سارگونی یافت می‌شود، اما هرگز در…

مادر_الهه/ الهۀ بزرگ/ mother- goddess/ Great Goddess قدیمی‌ترین تجلیات فعالیت های مذهبی، که تنها با توجه به مصنوعات دستی مکان‌های پیش از تاریخ شناخته‌شده است، ظاهراً مربوط به پرستش یک خدای مؤنث است. تندیسک های بی‌شماری از این الهه از…

لوگال باندا و هوروم/ لوگال باندای اول /Lugalbanda and Hurrum Lugalbanda I/ مقدمه شامل اشاره ای مختصر به جدا شدن آسمان و زمین و نظام بعدی جهان متمدن است، به‌ویژه سومر که متکی بر آبیاری و تولید غله بود انمرکار فرمانروای اوروک _ کولّابا uruk-…

لوگال باندا و آنزو/ لوگال باندا و انمرکار لوگال باندای دوم Lugalbanda and Anzu/ Lugalbanda and Enmerkar Lugal II/ لوگال باندا خود را در کوه‌های وحشی زابو Zabu تنها می‌یابد. ضمن آنکه همراهانش به‌سوی آراتّا پیش می‌روند، او تصمیم می‌گیرد که…

لوگال باندا/ Lugalbanda/ _پادشاه و قهرمان خدا شدۀ سومری نام او در فهرست پادشاهان به‌عنوان سومین پادشاه نخستین سلسلۀ اوروک و فرزند انمرکار ذکرشده است. همچنین، او  در فهرست‌های خدایان فارا به‌عنوان همسر نین سون ظاهر می‌شود به‌عنوان خدا، او…

للوانی / للووانی/ Lelwani/ Leluwani/ الهۀ ارواح جهان فرودین نزد آناتولیایی ها که در متون هیتیایی نامش به‌صورت ارش کی گال EREŠ. KI. GAL نوشته می‌شود. در طی سلطنت هیتی های کهن، خدای جهان فرودین و مذکر بود. چنان‌که از لقب های او یعنی سرور یا…

لاما/ لاما/ لاماسّو/ Lama/Lamma/Lamassu/ خدا یا دیو محافظ سومری و عمدتاً با نقش شفاعت کننده. این الهه از دورۀ سلسله کهن گروه خدایان لاگاش شناخته می‌شود. پرستش او در طی دورۀ بابلی کهن بسیار متداول بود؛ از کتیبه‌ها چنین برمی‌آید که یک یا چند…

دیو _ زن بابلی دختر آنو، از او در بسیاری از تشریفات و دعاها یادشده است. در یکی از همین متنها، شرحی واضح از هیئت ظاهری و فعالیت او آمده است. این الهه مانند پلنگ وحشت‌انگیز است. پاهایش مانند پاهای آنزو دست‌هایش کثیف و چهره‌اش مانند شیر است.…