رم

مرقیون‌ كیست‌؟ -1- مرقیون‌ در سینوپ‌ ، واقع‌ در نزدیكی‌ آنكارا ، زاده‌ شد و حدود سال‌ 160 میلادی‌ درگذشت‌. مرقیون‌ به‌ دو خدا اعتقاد داشت‌: خدای‌ صاحب‌ عدل‌ عهد عقیق‌ و خدای‌ صاحب‌ فضل‌ عهد جدید. وی‌ خدای‌ صاحب‌ فضل‌ را بر خدای‌ صاحب‌…

دیصانیان‌ كیانند؟ -1- دیصان‌ در سریانی‌ «بار دیصان‌» نامیده‌ شده‌ است‌. «بار» در سریانی‌ به‌ معنی‌ «پسر» است‌. در عربی‌، علاوه‌ بر «دیصان‌»، «باردیصان‌» و «ابن‌ دیصان‌» هم‌ به‌ كار رفته‌ است‌. ابن‌ دیصان‌ در سال‌ 154 میلادی‌ در كنار رود…

مزدك‌ كه‌ بود؟ 2-1- « مزدك‌ كسی‌ است‌ كه‌ در روزگار قباد ، پدر انوشیروان‌، ظهور كرد، و قباد را به‌ مذهبش‌ فراخواند و قباد دعوت‌ او را اجابت‌ كرد. و انوشیروان‌ بر خواری‌ و افتراء او آگاهی‌ یافت‌، پس‌ او را طلب‌ كرد، او را یافت‌، او را كشت‌.…

بنیان‌ تفكر مانی‌ 1-1- مانی‌ ، یك‌ روحانی‌ زرتشتی‌ بود كه‌ مدعی‌ وحی‌ شد و مذهبی‌ التقاطی‌ پدید آورد. او آراء ادیان‌ زرتشت‌ و بودا و مسیحیت‌ و عرفان‌ سویی‌ را در هم‌ آمیخت‌. وی‌ وجود شر را با نظریه‌ دوئالیسم‌ خود توجیه‌ كرد. به‌ نظر او،…

مغها كه‌ بودند؟ 9-1- نخستین‌ مبارزه‌ مذهبی‌ در تاریخ‌ ایران‌ باستان‌ در سالهای‌ 522-521 قبل‌ از میلاد اتفاق‌ افتاد. داریوش‌ در بین‌ اقدامات‌ منفی‌ « بردیا » (گائوماتا - گئوماتا) تجدید بنای‌ معابد را جزو اقدامات‌ مثبت‌ خود قلمداد می‌نماید.…

مغها كه‌ بودند؟ نخستین‌ مبارزه‌ مذهبی‌ در تاریخ‌ ایران‌ باستان‌ در سالهای‌ 522-521 قبل‌ از میلاد اتفاق‌ افتاد. داریوش‌ در بین‌ اقدامات‌ منفی‌ « بردیا » (گائوماتا - گئوماتا) تجدید بنای‌ معابد را جزو اقدامات‌ مثبت‌ خود قلمداد می‌نماید. از…

برگرفته از باورهای‌ ایرانیان‌ در زمان‌ هخامنشی‌ (به‌ روایت‌ استاد رضی‌) 1- درباره‌ی‌ آیین‌ هخامنشیان‌ و دیانت‌ در عصر هخامنشی‌، چه‌ در آغاز و چه‌ در مرحله‌ی‌ میانگین‌ آن‌، دگرباره‌ تأكید می‌شود كه‌ موردی‌ است‌ بسیار دشوار و مستلزم‌…

دیگر آداب‌ و رسوم‌ پارسیان پس‌ از این‌ هرودوت‌ در زمینه‌ی‌ رسوم‌ و آداب‌ و قوانین‌ پارسیها شرحی‌ نقل‌ كرده‌ است‌. به‌ موجب‌ نوشته‌های‌ وی‌ پارسها نیز چون‌ امروز كه‌ برپاكردن‌ جشن‌ تولّد معمول‌ و مرسوم‌ است‌، در انجام‌ آن‌ اهتمامی‌ داشته‌ و…

شاپور. (اِخ ) ابن اردشیر. نام دومین پادشاه سلسله ٔ ساسانی . معروف به شاپور اول است . داستان تولد او از دختر اردوان آخرین پادشاه سلسله ٔ اشکانی در شاهنامه و کتب تاریخ آمده است . حمداﷲ مستوفی این داستان را چنین روایت کرده است : (اردشیر) دختر…

شاپور. (اِخ ) (کشیش ) نام کشیشی در زمان پادشاهی یزدگرد اول ساسانی . وی یکی از نجبا را که موسوم به آذرفرنبغ بود بدین عیسوی درآورد تا از مرضی که داشت شفا یابد. آذرفرنبغ آن کشیش را دعوت کرد که بقریه ٔ او آمده کلیسائی در آنجابنا کند. شاپور قبلا…

شاپور. (اِخ ) رازی . یکی از دو تن مقتدرترین نجبای ایران در زمان پادشاهی پیروز یزدگرد ساسانی . ایران سپاهبد و سپاهبد سواد در زمان پادشاهی قباد پسر پیروز. (فهرست ولف ): در زمان پیروز مقتدرترین نجبای ایران دو تن بودند، یکی زرمهر یاسوخرا  از…

نوشته های کزنفون ، محاصره ٔ بابل (کتاب 7 فصل 5): کوروش چون ببابل رسید، قشون خود را در اطراف آن گذاشته خودش باتفاق دوستان و رؤساء عمده بمعاینه ٔ استحکامات شهر پرداخت ، پس از آن در حینی که میخواست سپاه خود را عقب بکشد یک نفر فراری از شهر…

بابل و بابلیها از نظر هرودت : قبل از ختم این مبحث که راجع به تسخیربابل بدست کوروش بزرگ است ، مقتضی است توصیفی که هرودت از این شهر و اخلاق مردم آن کرده شمه ای ذکر کنیم چه مورخ مذکور تقریباً یکصد سال بعد از وقایعی که ذکرشد، بقول خودش ، این…

شاعرانی که از شهر "بابل" یاد کرده اند (برگرفته از لغت نامه دهخدا) سر مژّه چون خنجر کابلی دو زلفش چو پیچان خط بابلی . فردوسی .

دین‌ در زمان‌ هخامنشی ‌ از استاد رضی‌ -1- پژوهش‌ درباره‌ی‌ اینكه‌ هخامنشیان‌ دارای‌ دین‌ زرتشتی‌ بودند یا نه‌، مبحثی‌ است‌ طولانی‌ و بسیار پیچیده‌ میان‌ آنانی‌ كه‌ در تاریخ‌ هخامنشی‌ تحقیقات‌ و كاوشهایی‌ نموده‌ و صاحب‌ نظرند. البتّه‌ با…