مرور رده

تاریخ باستان

از زمان پیدایش اولین آثار تاریخی تا رسیدن به سده‌های میانی را تاریخ باستان می‌نامند. تخمین زده می‌شود که این زمان حدود 5000 سال باشد. تاریخ باستان که وارد شدن از پیش از تاریخ به دوره تاریخی می‌باشد، از 30 قرن پیش از میلاد شروع شده است.

در رابطه با پایان دوره تاریخ باستان ، مورخان در اختلاف نظر هستند. برخی از باستان شناسان، پیدایش اسلام و سرنگونی امپراتوری روم غربی ، مرگ یوستی‌نیانوس یکم و روی کار آمدن شارلمانی را پایان تاریخ باستان دانسته‌اند.

رویدادهای مهم تاریخ مصر از آغاز سدۀ ۲۰ پیش از میلاد

فشارهای همه جانبه ای که بر مردم مصر وارد می شد، قیام هایی را به دنبال داشت. این قیام ها که اکثر با خشونت همراه بود، تخریب مقابر و ویرانی ساختمان های دولتی را نیز موجب می شده است. این وقایع همزمان با پایان یافتن دورۀ امپراطوری باستان مصر…

تاریخچه پول در ایران

تاريخچه پول در ايران انسان‌های اوليه که دسته جمعی می‌زيستند، نيازی به تعويض کالا نداشتند. بعد از به وجود آمدن طوايف و قبايل مبادله‌ی کالا به کالا رواج يافت. مبادله‌ی کالا به دلايلی با مشکلاتی همراه بود. برای رفع مشکلات ابتدا از فلز…

اتم در عصر باستان!

در متون باستانی هند، به روشنی به سلاح نیرومندی اشاره شده که قادر به کشتار دسته جمعی دشمنان بوده است. در توصیف چنین نیروی ویرانگری این طور نوشته شده است: «با تمام قدرت به هوا پرتاب شد! ستون عظیمی از دود و آتش مانند ده هزار خورشید درخشان به…

بهرام یکم و رویدادهای زمان او

پس از درگذشت هرمز یکم در سال 273 میلادی برادر ناتنی او بهرام در سن 58 سالگی بر تخت نشست. مهمترین رویداد دورۀ فرمانروایی بهرام یکم را باید کشته شدن مانی و آغاز قدرت مذهبی کرتیر ( کردِر ) دانست، که منجر به زرتشتیگری و حکومت مطلق العنان و…

هنر پیکره‌تراشی بودایی: گندهارا

پادشاهی گندهارا از قرن ششم پیش از میلاد تا قرن یازدهم میلادی دوام داشت. ما‌بین قرن یکم تا قرن پنجم میلادی، اوج عظمت این سرزمین به‌نمایش در‌آمد که سلسله‌ی پادشاهان «کوشان» (Kushan) در راه این تعالی کوشیدند. پس از فتح گندهارا به‌دست…

اَرْدِشیرِ سِوُّم هخامنشی

اَرْدِشیرِ سِوُّم(هخامنشی) om](v)[ardešīr-e sevv، پادشاه هخامنشی (سل‍ ح 357- 338ق‌م) و فرزند و جانشین اردشیر دوم که پیش از پادشاهی اُخُس نام داشت (پاولی، III/1318-1319). اردشیر در اوضاعی ناآرام به پادشاهی رسید و منابع یونانی و رومی قتل…

ترسیم ستارگان بدون تلسکوپ

در برخی از آثار باستانی سومری اشکال شگفت انگیزی از ستارگان رسم شده که چندین قمر یا ماه به دور آن در گردش هستند. چگونه سومری ها که فاقد وسایل و تکنیک امروزی ما بودند می دانستند که هر خورشید دارای سیاره های متعدد است و بعضی سیارات ، قمر یا…

سافو و شعر زنانه در ۲۶۰۰ سال پیش

• «کله ایس»، از من مپرس که چه بپوشی. من روسری گلدوزی شده ی«ساردیسی» مانند آنکه خودم پوشیده بودم ، ندارم تا به تو بدهم. ... سافو (Sappho ) که از زمان باستان به نام بزرگترین شاعر غنایی شناخته شده، در اواخرِ قرن ششم پیش ازمیلاد، در دهکده…

شهرداران، واسپوهرگان، وَزُرگان و آزادگان

در روز 28 آوریل 224 میلادی اردوان پنجم به ضزب نیزهء اردشیر پاپگان از اسپ افتاد و نظام کشورداری و بافت اداری بسیار سادهء اشکانیان « ارشکیان » هم به کلی از هم پاشید. هخامنشیان فرمانروایی بزرگی را در فلات ایران و پیرامون آن بنیان نهادند و…

شاهان کاسی

نویسنده: یزدان صفایی از نام سی و شش شاه کاسی‌ها، یک لیست کلاسیک king list A وجود دارد که نام شاهان یکم تا ششم را دارد و پس از آن یک فضای خالی مربوط به پادشاهان بیست و چهارم تا سی و ششم، وجود دارد. برای پادشاهان یکم تا چهارم و بیست و دوم…

آتیلا

در یک روز طوفانی در یکی از دشت های مجارستان امروزی جوانی هراسان در حال پناه بردن از مکان امنی به مکان امن دیگر است در همین هین رعد و برقی در مقابل پایش به زمین می نشیند و تنها چیزی که از رعد و برق باقی می ماند شمیشر خدای مریخ است که به…

خط و کتابت مانوی

چکیده خط و کتابت یکی از افتخارات ایران زمین است که از دیرباز تاکنون پیوسته مورد عنایت هنروران و صاحب‏نظران قرار گرفته است. نگارنده در این مقاله سعی بر این دارد تا برگی از شاهکارهای هنر کتاب آرایی ایران عهد باستان را به روی‏ آورده،مورد…

معماری دوره ساسانیان

در دورة ساسانی هنر معماری نسبت به مجسمه سازی و نقاشی در درجة اول قرار داشت . آثار اولیة معماری ساسانی شباهت بسیاری به معماری دورة پارتی دارد . از بناهای ساسانی در قرن سوم میلادی ، کاخ اردشیر در فیروزآباد است . یکی از آثار دورة ساسانی طاق…

تیکال

تیکال نام یکی از شهرهای مشهور و پر رونق مایاهای باستان بوده‌است که هم اکنون در خاک کشور گواتمالا قرار دارد. شهر تیکال در پایان دوره کلاسیک مایاها حدود یکصدهزار تن سکنه داشته‌است. بناهای فراوانی از تمدن مایاها در این شهر وجود دارد که باعث…

نوروز و خاستگاه آن

یکی از دو نقطه اعتدال در سال خورشیدی زمین و بزرگترین جشن پایه گزاری شده برمبنای تغییرات فصلی و اقلیم شناختی است. درباره ریشه های تاریخی آن در اسناد ملی ایرانیان، به میزان بسنده آگاهی داریم. برای نمونه: «برخی از علمای ایران می گویند سبب…