تاریخ ایران پس از اسلام

ایران در دوره صفوی چگونه خوانده می شد و آیا به نام ایران خوانده می شد و یا این سرزمین با نام شاهنشاهی های حاکم بر آن شناخته می شد؟ بر آن هستیم که اندکی پیرامون این جستار دیدگاه های منابع و ماخذ دست اول را در این مورد بررسی کنیم.

ماه رمضان برای اهالی تهران قدیم دست‌کمی از حال و هوای نوروز نداشت. از چند روز مانده به آغاز ماه مبارک، مردم شروع به خانه‌تکانی و رفت و روب می‌کردند و رخت و لباس و ظروف نو را از گوشه صندوق‌خانه و انباری‌ها بیرون می‌آوردند.

یکی از شهر های بزرگ و پر جمعیت ایران یعنی تهران، یکی از بزرگ ترین تکیه ها را داشت. تکیه مکانی برای اجرای مراسم عزاداری، اجرای نمایش تعزیه و شبیه‌خوانی و غیره بود که اغلب این تکیه ها در ایام عزاداری و سوگواری فعال بود. به این مکان ها حسینیه…

با توجه به اذیت و آزار و کشتار علویان، سادات حسنی و حسینی به این منطقه سرازیر شدند که از نظر شرایط طبیعی منطقه امنی به حساب می آمد. بعد از شهادت امام رضا (ع) و بعضی از منسوبانش به دیلمان و طبرستان پناهنده شدند و بعضی از ایشان در همان جا به…

پوشاک و مد در هر دوره‌ای، فراتر از ظاهر می‌روند و معمولا از مباحث مورد علاقه پژوهشگرانند تا ابعاد مختلف زندگی آدم‌های آن نسل را استخراج کنند. پوشاک ارتباط تنگاتنگی با فرهنگ مردم دارد، اگر کمی دقیق شویم، حتّی در دوره مدرنی که در آن زندگی…

علوم جدید به جوانان ایرانی، همچنین طليعه انقلاب روسیه هر کدام در بیداری افکار ایرانيان اثر قطعی داشت که به تدریج زمینه های انقلاب مشروطیت را در ایران فراهم کرد.

حکومت الیمائی یکی از حکومت‌های محلی بود که در دوران حکومت اشکانی در نواحی بختیاری ،کهگیلویه و بویراحمد و خوزستان کنونی پا به عرصه قدرت گذاشت. این حکومت پس از حاکمیت هخامنشیان و درست بعد از گرفتن قدرت توسط سلوکیان در ایران، حکومت محلی مقتدری…

گردیزی می‌نویسد: 《 و یعقوب بن اللیث بن مُعدّل مردی مجهول بود، و اصل او از روستای سیستان بود، از ده قرنین. و چون به شهر آمد رویگری اختیار کرد و همی آموخت، و ماهی به ۱۵ درهم مزدور بود.》در کتاب روضة الصفا نیز آمده است که لیث پدر یعقوب رویگری…

حدود یک قرن بعد از مرگ تیمور از میان هرج و مرج و تفرقه که بین سرکردگان ازبک و تیموریان در ماوراء النهر صورت می گرفت و نیز کشمکشهایی که ترکمانان آق قوینلو و قره قوینلو با یکدیگر و نیز بقایای چنگیز و تیمور در ایران داشتند،...

در نزد ایرانیان، دیانت اسلامی بی آنکه در برابر و در چالش با ایرانیت قرار گرفته باشد، در همسویی و هماهنگی با آن پذیرفته شد. شاید بتوان گفت که ایرانیان تنها قومی بودند که میان دیانت اسلامی و عربیت جدایی انداختند و بی آن که در سلک تازیان در…

اغلب سیاحان غربی که از دوران صفویه تا اواخر قاجار به ایران می‌آمدند، درباره نوروز نوشته‌اند؛ درباره جشن و رسوم و شادمانی بیشتر و درباره مشکلات و بی‌پولی و خرج‌های نوروز کمتر. معلوم است که از بیرون دیده‌اند ماجرا را و مسحور زیبایی و…

این عامل موجب ایجاد نوعی پیوند عقلی و فکری میان اعراب و دیگران شد، که پس از اندک مدتی نتیجه خود را بخشید. در دنبال فتوح اسلامی و حتی گاه مقارن آن مهاجرت طوایف عرب به بلاد ایران شروع شد.

کتب تاریخی که در این دوره به نگارش درآمده بیش از پیش و مفصّل تر از گذشته است و به لحاظ اینکه تاریخ نگاران به منابع زیاد و از جمله منابع عربی زبان دسترسی داشتند، تواریخ مستند نوشته شده است. در این دوره، علاوه بر تاریخ عمومی، تواریخی که…

در زمان عباسیان وسعت ممالک اسلامی به منتهی درجه رسید و گر چه در پاره ای از این ممالک وسیع، حکمرانان مختلفی مانند: طاهریان، ساسانیان، غالبیان، خانواده طولون و امویان حکومت داشتند، ولی همه آنها (به استثنای امویان) اسماً خود را تابع خلیفه…