مرور رده

تاریخ ایران پس از اسلام

ایرانِ صفوی؛ پرقدرت اما محدود

وقتی حکومت به دست شاهان صفوی افتاد، توان علمی و فنی و هنری ایرانیان مسلمان کفاف زندگی مردم و برخی بلندپروازی‌های شاهان را می‌داد. در آن زمان ایرانیان می‌توانستند شهر‌های بزرگ چند میلیون نفری، مسجد‌های باشکوه، کاخ‌های زیبا، مدرسه‌های…

عهدشکنی ناپلئون با فتحعلی شاه قاجار

معاهده «فین کنشتاین» که در اصل توافقی برای تضعیف جایگاه انگلستان در منطقه بود با فشار و فریبکاری آنها و عدم آگاهی مقامات ایرانی به آغازی بر مصائب تاریخی دردناک ایران تبدیل شد.عهدنامه فینکنشتاین (به انگلیسی: Treaty of Finckenstein)…

امیرکبیر و خودکفایی نظامی ایران

وجود ارتش و نیرو‌های نظامی توانمند، برای حیات هر کشور و برقراری امنیت داخلی و خارجی آن، بسیار ضروری و راهبردی است. اقتدار ارتش یک کشور هم، به خودکفایی نظامی آن سرزمین وابستگی تام و تمامی دارد؛ اگر بنا باشد تجهیزات عمده نظامی را از آن…

روایت نانِ ایرانیان در سفرنامه آنتوان گیوم اولیویه

آنتوان گیوم اولیویه مستشرق فرانسوی که در سال ۱۷۹۶ میلادی در زمان آقا محمدخان قاجار برای ماموریت از طرف دولت فرانسه به ایران آمده بود در سفرنامه اش درباره نان ایرانیان اینگونه می نویسد: «نانی که در ایران صرف می‌شود، بهتر از نانی است…

جدایی “هرات” از ایران؛ حیله استعمایِ انگلیس

۱- اهداف و مقاصد انگلیس و روسیه در زمان محمدشاه معلوم است هیچ یک از دو دولت انگلیس و روسیه مصالح و منافع واقعی ایران را در اقدامات خود ملاحظه نمی‌کردند. دولت انگلیس می‌خواست ایران را به صورت سد محکمی در مقابل نفوذ روسیه به سوی هند…

از مراسم تشییع تا اسناد اموال و بدهکاری‌های مهدعلیا!

«…نواب مستطاب والا شاهزاده اعتضادالسلطنه با این اشخاص و اسباب همراه خواهند بود. سه روز بعد از ورود موکب همایون (آمده شاه) به طهران، نعش (مهدعلیا) را حرکت می‌دهند. اعلی‌حضرت شاهنشاهی روحنا فداه، در مسجد شاه، هنگام حرکت نعش…

سرانجام آخرین «مهدعلیا» قاجار!

زنی پر رنگ در تاریخ قاجار «…روی سرش یک شال انداخته بود که در زیر چانه به ‌وسیله‌ سنجاقی به ‌هم متصل می‌شد و روی این شال، رشته‌هایی از مروارید درشت و قطعاتی از الماس نصب شده بود. موهایش را در قسمت پشت سر، جمع کرده و از زیر شال بیرون…

گزارش‌هایی از شرح حال زنان و دختران شاه ناصری!

«…از احوالات جویا باشید بحمدالله در زیر سایه همایون قبله عالم، سلامتی حاصل است و به خدمات مرجوعه (مسئولیت‌های مربوطه) مشغول می‌باشم. امروز که دوشنبه بیست و هفتم شهر ربیع‌الثانی است از بابت نقاهتی (بیماری) که به وجود مبارک نواب مستطاب…

حکایت ریش گذاشتن ایرانیان در دوران صفویه و قاجار

اعتمادالسلطنه در خاطرات خود می نویسد: «در زمان ناصرالدین شاه گروهی از روحانیون از شاه تقاضا کردند که مردها ریش بگذارند و زنها کفش پاشنه نخواب نپوشند»(بنگرید به روزنامه خاطرات اعتمادالسلطنه…ص۹۵۰) تاریخ ریش در ایران فراز و نشیبهای…

مادر ناصرالدین شاه واسطه اختلافات زناشویی اندرونی!

«قربان خاک پای اقدس همایون مبارکت شوم…الیوم که دوشنبه بیست و هشتم شهر (ماه)حال است، لله الحمد و المنه بعد از فضل خدا و از برکت ائمه هدی و از توجه پادشاه جم جاه عالم پناه، روحی و روح‌العالمین فداه، جمیعاً از نواب شاهنشاه‌زادگان عظام و…

روایت تاج السلطنه دختر ناصرالدین شاه از آغاز زندگی زناشویی یک شاهزاده

نخستین روز زندگی عروس قاجاری که با قهر آغاز شد «فردای روز عروسی «پا‌تختی» بود و میهمانی آن روز را در باغ داده بودند. لیکن من در منزل خود بودم و شوهرم هم پیش من بود. هر دو بچه و جوان بودیم و هر دو در کمال عزت و بزرگی این زندگی…

کالسکه ناصری؛ قدیمی‌ترین کالسکه سطنتی

 پیشینه کالسکه در تهران به زمان اهدای کالسکه انگلیسی در سال ۱۲۲۷ ق. به فتحعلی شاه بازمی‌گردد. در پایتخت، مسیر قابل رفت و آمد کالسکه وجود نداشت. شاه در ارگ سلطنتی در کالسکه می‌نشست و قلیان می‌کشید. ژنرال «تره زل» فرستاده ناپلئون به…

عهدنامه فین‌کن اشتاین؛ آغاز روابط ایران و فرانسه

همین که در سال ۱۸۰۳ (۱۲۱۸ هـ. ق) شهر‌های شمالی ایران در حوزه قفقاز مورد تجاوز ارتش روسیه قرار گرفت فتحعلی‌شاه در همین احوال درصدد جلب کمک و مساعدت انگلیس برآمد و به ناچار سفیری به نام محمدنبی خان را به هند انگلیس فرستاد و به مفاد…

شوخی های جدی شاه عباس با خارجی ها

مورخان شاه‌عباس را دومین مؤسس سلسله صفویه می‌دانند و این سخن، به هیچ‌وجه گزافه نیست. دوران پس از مرگ شاه تهماسب‌یکم تا آغاز اقتدار شاه‌عباس‌یکم، یعنی بین سال‌های ۹۵۵ تا ۹۷۰ خورشیدی، چیزی حدود ۱۵ سال، دورانی سراسر آشوب و بلوا بود؛ دورانی…

لباس زنان در میانه‌های دوره قاجار چرا و چگونه تغییر کرد؟

 حضور زنان و پزشکان فرنگی در دربار دوره ناصرالدین شاه قاجار، پدیده‌ای تاثیرگذار در حوزه زندگی روزمره زنان در این دوره برشمرده می‌شود. زن‌های حرم شاه در این دوره برخلاف اوایل دوره قاجار با مردان اختلاط داشتند یا مردان به دیدار…