مرور رده
علم، فرهنگ و هنر باستان
علم فرهنگ و هنر باستان
زندگینامه ابوالعلاء معرّی
احمد بن عبداللَّه بن سلیمان مُعِرِّی تَنوخی، از ادبا، شعرا، نحویین، لُغَویین بسیار متبحّر و حاذق میباشد. وی دارای حافظه ای عالی و عجیب بود كه خارج از حیطه ی بیان و قدرت زبان می باشد، به طوری كه هر چیزی را به یك بار خواندن حفظ می نمود.…
زندگی من به قلم ابن سینا
پدرم عبدالله از مردم بلخ بود در روزگار نوح ـ پسر منصور سامانی ـ به بخارا درآمد. پدرم کار دیوانی پیشه کرد و در روستای خرمیثن به کار گماشته شد. به نزدیکی آن روستا، روستای افشنه بود. در آنجا پدر من، مادرم را به همسری برگزید و وی را به عقد…
زندگینامه مختومقلی فَراغی
نام و آوازه «مختومقلی فَراغی» در جایگاه مراد و منجی و حکیم و شاعری الهی و قدسی طی چند قرن در روح و جان عالم و عامی و پیر و جوان و در قلوب همه ترکانِ شرقی در آسیای مرکزی در جایگاهی بلندمرتبه تثبیت شد. در سال 1112 خورشیدی سومین فرزند از…
مجسمه‌سازی در هند باستان
اوليه- بودايي- گندهاره- عصرگوپته- «مستعمراتي»- ارزيابي
از مجسمه‌هاي كوچك موهنجو-دارو تا عصر آشوكا، نمي‌توان از تاريخ مجسمه‌سازي هندي نشاني يافت، اما به حدس، مي‌توان چنين گفت كه اين شكاف در آگاهي ما از اين هنر پديد آمده است، نه در خود…
نقاشی در هند باستان
ماقبل تاريخ- فرسكوهاي آجانتا- مينياتورهاي راجپوت- مكتب مغولي- نقاشان- نظريه‌پردازان
كسي را كوته‌انديش مي‌نامند كه جهان را با معيارهاي ديار خويش بسنجد و هرچه را براي او نامأنوس است بربري بداند. مي‌گويند روزي يكي از نقاشيهاي اروپايي را…
موسیقی در هند باستان
كنسرت در هند- موسيقي و رقص- موسيقيدانان- گام و فرم- مايه- موسيقي و فلسفه
يك جهانگرد امريكايي، كه در مدرس اجازه يافته بود وارد كنسرتي شود، در حدود دويست هندو را ديد: ظاهراً، همه برهمن؛ روي نيمكت يا فرش نشسته؛ سراپا گوش و مجذوب جمع كوچكي…
هنرهای کوچک در هند باستان
عصر بزرگ هنر هندي- يكتايي آن- بستگي آن با صنعت- سفالگري- فلزكاري- چوبكاري- عاجكاري- جواهرسازي- پارچه‌بافي
انسان، در برابر قدمت هنر هندي نيز، مانند كليه سيماهاي تمدن اين خطه، با خضوع و خشوع، دستخوش بهت و حيرت مي‌شود. گرچه همة…
سفالگری در ایران باستان
زندگی در دشت و یک جا نشینی باعث شد تا انسان لوازم مورد نیاز خود را ، خود تهیه کند . ابزاری چون زیر انداز ، سبد ، و از همه مهمتر ظروف سفالین مثل خمره و پاتیل و ظروف کوچک و بزرگ .
از گذشتگان بیشترین اشیایی که به جا مانده ظروف…
حق گزینش همسر برای دختران در ایران باستان
در گاثاها,هات53,بند3 سخنی از سوی زرتشت به جوانترین دختر او آمده است که همواره در آیین های گواهگیران,برای دختران خوانده می شود و داستان آن چنین است:دختر می باید همسر آینده را با بررسی خرد خود برگزیند.و در شاهنامه نیز هرگاه به پیوند همسری…
لالایی ها، نخستین شعرهای نانوشته ی زنان ایرانی
«لالايی» نخستين پيمان آهنگين و شاعرانه ای است که ميان مادر و کودک بسته می شود. رشته ای است، نامريی که از لب های مادر تا گوش های کودک می پويد و تاثير جادويی آن خواب ژرف و آرامی است که کودک را فرا می گيرد. رشته ای که حامل آرمان ها و آرزوهای…
نگرشی نو بر واژه‌ی شنبه
نویسنده: یزدان صفایی
در این جستار می‌کوشیم تا پژوهشی درباره‌ی ریشه‌ی واژه‌ی«شنبه» ارائه دهیم که در برگیرنده‌ی نگرشی نوین باشد. در آغاز نیازمند آن هستیم که دیدگاه گذشتگان را برای آشنایی خواننده با پیشینه‌ی بررسی واکاوانه‌ی این واژه به…
نخستین پی ریزی مراکز علمی در مصر باستان
کمتر مردمی را در تاریخ جهان باستان می توان یافت که همانند مصریان کوشیده اند، نیاز های روزمرۀ اجتماعی، فرهنگی و هنری شان را به کمک فناوری در سایۀ علم برآورده کنند. اگر به نظام اقتصادی ، سیستم و شبکه های آب رسانی ، هنر معماری و... آنان بنگریم…
خط در اسطوره ها
ژاله آموزگار
توضیح: «انسان شناسی و فرهنگ» همانگونه ه پیشتر گفته شد به دنبال سیاست ترویج فرهنگی، گروهی از مقالاتی را که در نشریات معتبر و ارزشمند فرهنگی به چاپ می رسند، در صورت تمایل و اجازه مسئولان آن نشریات و با ذکر منبع و…
از برگ درخت انجیر تا شلیته و تنبان (زیرجامه)
داستان زیرجامه به اندازه‌ی تاریخ تمدن قدمت دارد. زیرجامه نزدیک‌ترین جامه به پوست تن و از برخی لحاظ برانگیزاننده‌ی خواهش تن است و با این حال در برخی موارد نفرت‌انگیز می‌تواند باشد. در سخن امروز به اتفاق به چگونگی تحول زیرجامه در غرب و در…
محاسبات دقیق نجومی در معماری باستان
هرم عظیم پله دار کوکولکان که در کانون این محل قرار گرفته است، در هر یک از وجوه خود 91 پله دارد، که در مجموع 364 پله است. با افزودن سکوی بالایی تعداد کل پله‌ها 365 عدد- به تعداد روزهای یک سال- است.
بسیاری از ویرانه‌های باستانی…