آیا مزار «کاوه آهنگر» واقعی است؟

کاوه آهنگر

کاوه آهنگر در تاریخ اساطیری ایران، شخصیت مهم و تأثیرگذاری است. ایرانیان، کاوه را بیش از فریدون و دیگر فرمانروایان شاهنامه می‌شناسند؛ آهنگری شجاع که روپوش‌چرمین خود را بر سر نیزه زد و درفش آزادی‌خواهی ایرانیان را برافراشت.

این ویژگی‌های غرورانگیز و جذاب، در گذشته و حال، افرادی را به سوی ادعای انتساب خود به کاوه کشانده است؛ اما در روستای «مشهد کاوه» از توابع شهرستان چادگان استان اصفهان، مردم مزاری را تکریم می‌کنند که مدعی هستند مدفن کاوه آهنگر، پسر وی قارن و احتمالاً دختر اوست و البته این مسئله، بازتابی هم در شبکه‌های اجتماعی داشته‌است.

بنای مزار کاوه در این روستای کهن‌سال، دست‌کم سابقه‌ای ۷۰۰ ساله دارد و مربوط به دوره ایلخانی است؛ با معماری کاملاً اسلامی و گنبدی دوپوسته که از اهمیت تاریخی و باستان‌شناسی فراوانی برخوردار است.

این‌که این داستان عجیب و البته تردید برانگیز که روستای مشهد کاوه را زادگاه و مدفن قهرمان اساطیری ایران می‌داند، از کجا پیدا شده‌است، به‌تحقیق معلوم نیست. قدر مسلم آن است که مزار مذکور را باید مدفن یکی از بزرگان هزاره‌های قبل بدانیم، اما این‌که مزار کاوه آهنگر باشد، جداً محل تردید است.

قدمت ۷۰۰ ساله و ساخته شدن بنا در دوره ایلخانی، عصر احیای زبان فارسی و توجه دوباره به شاهنامه فردوسی، این ظن را قوت می‌بخشد که به احتمال زیاد، مردم این خطه که بر ایرانیت خود غیور بوده‌اند، برای پاسداشت فرهنگ نیاکانی، همسو با حکومت ایلخانی، به پاسداشت و اکرام کاوه پرداخته و او را هم‌ولایتی خود نامیده‌اند.

گزینش نام کاوه آهنگر برای مزار روستای مشهد کاوه هم، ریشه در شهرت منطقه فریدن، در نزدیکی روستای مذکور، به عنوان زادگاه این قهرمان اساطیری دارد. با این حال نباید از یاد برد که فرض قدمت بیشتر از دوره ایلخانی، برای مزار مشهد کاوه، فعلاً ممکن نیست.