گاه شماری هخامنشی

گاه شماری هخامنشی

اخترشناسان بابلی و آشور نو قواعد حرکت خورشید ماه و سیاره ها و ستارگان را می شناختند و دوره های ساروسی را استخراج کرده بودند و می توانستند پدیده هایی مانند خورشید گرفتگی یا ماه گرفتگی را پیش بینی کنند.

در کتیبه ای از دوره آشور نو متعلق به آشوربانیپال، سده هفتم پیش از میلاد، برابری روز و شب در تاریخ ششم ماه نیسان گزارش شده است. در آن دوره ساعت دقیق مکانیکی مانند امروز وجود نداشت و اندازه گیری ها با ساعتهای آبی انجام می شد روز ششم ماه نیسان برابر نوروز ایرانی یا ۱۸ مارچ میلادی است که زمستان به پایان می رسد و فروردین آغاز میشود.

برابری روز و شب در یک لوح گلی از کتابخانه آشوربانیپال ذکر شده است.- سده هفتم پیش از میلاد – تصویر از بریتیش موزه

در کتیبه ای که از داریوش اول به تازگی به دست آمده حتی محل رویت خورشیدگرفتگی نیز پیش بینی شده است. یکی از اختر شناسان آن دوره نابوریمانو بوده است او در دوران پادشاهی کمبوجیه فعالیت خود را آغاز کرد و کتیبه معروف کمبوجیه ۴۰۰ که به رصد ماه و مشتری و زهره و زحل و مریخ پرداخته اثر اوست. کتیبه ها حاکی از آن است که در سالهای ۵۵۰ تا ۳۳۰ پیش از میلاد علم ستاره شناسی به اوج خود رسیده است و در همه سرزمینهای تابعه ایران تاثیر داشته است.در زمان داریوش اول دانشمندی ایرانی به مصر اعزام شد و مامور تشکیل بنیادهای علمی در مصر بود. دانشمندان یونانی زیادی در قرن ششم پیش از میلاد به ایران سفر کردند که در میان آنها فیثاغورث نیز بوده است.آنها پس از بازگشت در اسپارت آفتاب سنج نیز ساختند

در زمان کمبوجیه مشتری رصد شد و پی به حرکت آن سیاره بردند. این مطلب در زمان داریوش اول منتشر شد و به دنبال آن زحل و مریخ نیز رصد شدند و گردش آنها به اثبات رسید

در زمان غارت اسکندر برادرزاده ارسطو نیز عضو ارتش او بوده و برای عمویش متون نجومی هخامنشی را هدیه می برد. سپاه اسکندر متونی را که به نظرشان بی ارزش می آمده را از بین می بردند و آنهایی را که برایشان اهمیت داشت را به یونان میبردند. سالهای بعد اختر شناسی به دست افراد سود جو افتاد و با جادو و خرافات آمیخت و از حالت علم طبیعی خارج شد