پایتخت قصههای هزار و یک شب
بغداد ۹۰ سال قبل
در اینجا تصاویری از شهر بغداد را میبینیم که متعلق به حدود ۹۰ سال قبل هستند. این تصاویر با نشان دادن شکل و شمایل سنتی بغداد، ما را به یاد گذشتۀ دور و درخشان آن میاندازند؛ گذشتهای که بغداد در آن یکی از باشکوهترین شهرهای جهان و پایتخت قصههای «هزار و یک شب» بود.
بعد از شکست امپراطوری عثمانی در جنگ جهانی اول و تجزیۀ قلمروی گستردۀ آن، جامعۀ ملل قیمومیت عراق را به انگلستان سپرد. اما مردم عراق در سال ۱۹۲۰ تحت رهبری آیتالله محمدتقی شیرازی علیه استعمار انگلستان قیام کردند. این قیام به نتیجۀ دلخواه نرسید و سرکوب شد، اما یکی از پیامدهای آن این بود که انگلستان تصمیم گرفت یک پادشاهی عربی دستنشانده در عراق ایجاد کند که هم از حساسیتهای مردمی کم کند و هم استمرار منافع خود را در این کشور تضمین کند.
ملک فیصلِ اول نخستین پادشاه از خاندان هاشمی بود که بر کشور تازه تاسیس عراق حاکم شد. خاندان هاشمی در اصل اهل حجاز بودند و نسب خود را به خاندان بنیهاشم میرساندند. برادر فیصل به نام عبدالله نیز در اردن قدرت را به دست گرفت و به سرسلسلۀ خاندان هاشمی در این کشور تبدیل شد.
عکسهایی که در اینجا ملاحظه میکنید مربوط به سال ۱۹۳۲ میلادی و آخرین سالهای سلطنت ملک فیصل اول هستند. این تصاویر متعلق به مجموعۀ پرشمار عکسهایی هستند که اریک ماتسون (Eric Matson) و همسرش ادیت (Edith) در سفر به کشورهای خاورمیانه از جمله عراق، سوریه و فلسطین تهیه کردند.
در این عکسها تصویری از شکل و شمایل سنتی شهر بغداد و زندگی روزمرۀ مردم آن را در حدود ۹۰ سال قبل میتوانیم ببینیم. بغداد در زمان خلافت عباسی یکی از بزرگترین مراکز علمی و فرهنگی جهان بود و از دل این عکسهای قدیمی شاید بویی از آن گذشتۀ درخشان را بشود استشمام کرد.
۱. تصویر هوایی از محلۀ کاظمین بغداد که گنبدها و گلدستههای حرم امامین کاظمین در آن مشخص است
۲. قایقها در ساحل رود دجله
۳. خیابان اصلی محلۀ کاظمین
۴. روستای مسلمیه بغداد با خانههای گنبدیشکل
۵. منظرۀ بغداد از پشت بام مسجد حیدرخانه
۶. عمارتی در ساحل دجله
۷. مقبرۀ زمرد خاتون
۸. بازار بغداد
۹. پل کطعه بر روی رودخانۀ دجله در بغداد
۱۰. بازار مسگران
۱۱. بازار مسگران
۱۲. بازار بغداد
۱۳. فروشندگان دورهگرد شربت و نان
۱۴. بازار کفاشان
۱۵. بازار مسگران
۱۶. نمایی از ساحل دجله در بغداد
۱۷. حمل هندوانه با قایق در دجله
۱۸. عابران و باربران در شاهراه منتهی به بغداد
۱۹. پرستاران در قصر سلطنتی بغداد
۲۰. درختان نخل در ساحل دجله
۲۱. منظره برج ساعت از رودخانه دجله
۲۲. شستشوی صیفیجات در ساحل دجله
۲۳. تصویر هوایی از دجله و نخلستانهای انبوه اطراف آن
۲۴. ملک فیصل یکم (با لباس سفید) در حیاط قصر خود در بغداد در کنار برادرش عبدالله پادشاه اردن
منبع
fararu