آخر هفته ها تو تهران کجا بریم؟
شهر تهران از زمان روی کار آمدن سلسله قاجاریه، پایتخت ایران بوده و بناهای تاریخی، باغات، موزهها و پارکهای دیدنی بسیاری دارد. اگر قصد سفر به تهران را دارید و می خواهید مدتی را در این شهر اقامت داشته باشید، با ما در ادامه این مطلب همراه باشید تا با اماکن دیدنی و تاریخی تهران آَشنا شوید.
عمارت های تاریخی
همانطور که اشاره کردیم، شهر تهران از دیرباز تا کنون پایتخت ایران بوده و به همین دلیل نیز کاخها و عمارتهای گوناگونی در آن ساخته شده است. در ادامه برخی از دیدنیترین عمارتهای تاریخی تهران را معرفی میکنیم:
عمارت مسعودیه
عمارت مسعودیه، یکی از عمارتهای تاریخی مربوط به دوره قاجار است. موقعیت این عمارت در میدان بهارستان تهران واقع شده و در تاریخ ۲۷ دی ۱۳۷۷ با شماره ثبت ۲۱۹۰ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. باغ عمارت مسعودیه در سال در ۱۲۹۵ ق به دستور حاکم اصفهان، مسعود میرزا ملقب به ظل السلطان و فرزند ناصرالدین شاه پس از آقامحمدخان قاجار و به سرکارگری رضا قلی خان (ملقب به سراج الملک)، در زمینی به وسعت حدود ۴۰۰۰ مترمربع و مرکب از بیرونی (دیوان خانه) و اندرونی و دیگر ملحقات بنا شده است.
در واقع نام این عمارت نیز برگرفته از نام مسعود میرزا بوده و با نام مسعودیه شهرت یافته است. معمار این بنا استاد شعبان معمار باشی و ناظر آن میرزا رضا قلی خانی ملقب به سراج الملک است.
سرگذشت عمارت مسعودیه
عمارت مسعودیه در طول سالهای عمر خود، شاهد وقایع بسیار زیادی بوده است. در جریان جنبش مشروطه با توجه به نزدیکی آن به میدان بهارستان و اختلاف ظل السلطان با برادرش مظفر الدین شاه و فرزند او، این عمارت یکی از پایگاههای مشروطه خواهان و مخالفان محمد علی شاه بود. در سال ۱۲۸۷ در نزدیکی این عمارت بمبی دست ساز زیر کالسکه محمد علی شاه منفجر شد که بهانه لازم را برای به توپ بستن مجلس دست او داد. پس از واقعه بهارستان، عمارت مسعودیه نیز به همراه خانه ظهیرالدوله و سایر مشروطه خواهان به رگبار بسته شد.
بنای بسیاری از ساختمان های فرهنگی کشور در این عمارت گذاشته شد. نخستین کتابخانه و موزه ملی ایران جایی در گوشه این عمارت برپا شدند. در حدود سالهای ۱۳۰۴ انجمن معارف با استفاده از یکی از اتاقهای آن نخستین کتابخانه رسمی کشور که پایه اصلی و اولیه کتابخانه ملی بود، بنا نهاد. چند سال بعد نیز یکی دیگر از اتاقهای عمارت مسعودیه به عتیقههای باستانی که از گوشه و کنار ایران به دست آمده بود اختصاص یافته و نخستین موزه ایران در آنجا پایه گذاری شد. اشیای عتیقه موجود در این عمارت نیز در سال ۱۳۱۸ به موزه ملی منتقل شدند.
کاخ سعد آباد
کاخ موزه سعد آباد، یکی از کاخهای بسیار زیبای تهران است که در بخش شمالی این شهر و در کوهپایههای توچال و درههای دربند واقع شده است. وسعه این کاخ بیش از یک میلیون متر مربع بوده و در عصر قاجار، به عنوان مقر سکونت تابستانی پادشاهان به شمار میرفته است.
مجموعه کاخ های گلستان
کاخ گلستان یکی از قدیمیترین بناهای تاریخی تهران است که در طول سال گردشگران زیادی را به خود جذب میکند. این بنا در طول تاریخ از زمان شاه عباس صفوی تا دوران ناصرالدین شاه قاجار، شاهد بازسازیها و مرمتهای و همچنین دستخوش تغییرات گوناگون بوده است.
کاخ گلستان در مناسبتهای مهم دوران قاجار و پهلوی، مانند مراسمات تاج گذاری و … محل جشن و سرور درباریان بوده است. اما پس از انقلاب اسلامی ایران در سال ۱۳۵۷، به موزه تبدیل شد. البته بخشهایی از کاخ گلستان، در همان دوران قاجار با هدف ایجاد موزهای نظیر موزههای غربی طراحی و بازسازی شده بود.
این کاخ در دوران صفوی و به ویژه در دوران کریخان زند با ساخت دیوانخانه تغییرات اساسی کرد. اما اوج شکوفایی و اهمیت آن در دوران محمدخان قاجار بوده است. در این میان، ناصرالدین شاه نهایت سعی و اهتمام خود بر آن داشت تا کاخ گلستان را به کاخی مشابه کاخهای غربی و اروپایی تبدیل کند.
شمس العماره
شمس العماره از معدود ساختمانهای مرتفع تهران در دوره خود بوده و اهمیت آن از نظر تاریخی و همچنین از حیث شیوه ساخت و معماری آن است. به نظر میرسد که معماری این کاخ، از معماری بناهای مرتفع غربی الهام گرفته شده است. ناصرالدین شاه در سال ۱۲۸۲ دستور ساختن بنای شمس العماره را به دوستعلی خان نظام الدوله معمیر الممالک ابلاغ کرد. این کاخ، شاخصترین بخش در معماری کاخ گلستان تهران نیز محسوب میشود که نمود آن را می توان در آینه کاریها، نقاشیها، گچ بری دیوارها و سقفهای فوق العاده خاص و زیبای آن مشاهده کرد.
ایوان تخت مرمر
ایوان تخت مرمر، دارای سنگ تراشی، کاشی کاری، گچبری، آینه کاری و در یک کلام هنر معماری هنرمندان ایرانی است که تمامی این قابلیتها را در نهایت زیبایی با ظرافت تمام در کنار یکدیگر قرار دادهاند تا طرحها و نقشهای این ایوان زیبا را پدید آورند. این ایوان در زمان قاجار محلی بوده که در آن مراسم خوشآمدگویی به شاه برگزار میشده است. بخشی از تخت مرمر این ایوان نیز مربوط به دوران زندیه است. کاخ مرمر دارای تختی از قطعات مرمر یزد است و در مراسمات و جشنهای مختلف شاهنشاهی برای پذیرایی از میهمانان استفاده میشد.
خلوت کریمخانی
خلوت کریمخانی، در دوران کریم خان زند و در گوشه شمال غربی عمارت گلستان ساخته شد. این محل، مکانی دنج در مجموعه کاخ گلستان به شمار رفته و اغلب محل خلوت و استراحت شاهان در دورههای تاریخی مختلف بوده است. در خلوت کریمخانی، دو بنای دیگر از جمله سنگ مزار ناصرالدین شاه و تخت فتحعلی شاه وجود دارند.
سنگ قبر ناصرالدین شاه، ابتدا در امامزاده عبدالعظیم و روی قبر ناصرالدین شاه قرار داشته است. اما این سنگ در دوران انقلاب به کاخ منتقل و در خلوت کریمخان قرار گرفته است. بر روی این سنگ قبر، تصویری از ناصرالدین شاه با اندازه واقعی با شمشیری در دست به تصویر کشیده شده است.
در جنوب خلوت کریمخانی تختی از جنس مرمر قرار دارد که آن را تخت پادشاهی فتحعلی شاه میدانند. اسناد تاریخی گویای آن است که این تخت در زمان محمد رضاشاه پهلوی به خلوت کریمخانی آورده شد.
تالار سلام
این تالار، در بخش شمال غربی کاخ بعد از خلوت کریمخانی قرار دارد که آن را تالار سلام و تالار تاج گذاری نیز مینامند. نامگذاری این تالار، به دلیل برگزار شدن مراسمات خاصی جهت سلام دادن به شاهان در دورههای مختلف تاریخی بوده است. شواهد حاکی از آن است که این بنا از زمان تاسیس بصورت موزه طراحی شده بود.
تالار سلام در دوران ناصرالدین شاه تاسیس شده و بیشتر بخشهای آن نیز همچنان دست نخورده باقی ماندهاند که امکان بازدید از آنها نیز وجود دارد. تالار سلام، محل تاج گذاری رضا پهلوی و محمدرضا پهلوی نیز بوده است.
تالار آینه
در قسمت غربی تالار سلام، تالار آینه قرار دارد. این تالار از تالارهای زیبا و مشهور کاخ است و سابقه تاریخی طولانی دارد. البته در ابتدا، بنایی به نام الماسیه در جای این تالار قرار داشته که پس از تخریب آن، تالار آیینه را به جای آن احداث کردهاند. تالار آیینه و تالار سلام از ابتدا به منظور ایجاد موزهای مانند موزههای کاخهای غربی ساخته شدهاند. یکی از نقاشیهای گرانبهای کمال الملک نیز در این تالار قرار داشته که اکنون در تالار سلام نگهداری میشود.
عمارت بادگیر
در ضلع جنوبی موزهی کاخ گلستان، عمارت بادگیر قرار دارد در زمان ناصرالدین شاه تغییرات زیادی در آن ایجاد شد و آنچه امروز از این کاخ مشاهده میکنیم حاصل این تغییرات است. این عمارت بجز گوشوارههای زیبا، بالاخانهها و دهلیزها، دارای تالار بزرگی است که ارسیها، ستونها، دیوارهها و سقف آن به کلی با نقاشی، زرنگاری، آینه کاری، گچ بری، منبت کاری و مرمر پوشیده شده و از این حیث یکی از تالارهای پر کار و زیبای این عمارت سلطنتی قدیمی به شمار میرود.
در بخش شاه نشین تالار، نُه ارسی زیبا قرار دارد و ستونهای گچی مارپیچی که متعلق به دوران زندیه هستند نیز در آنها وجود دارد. کفپوش این تالا، معرق و نقاشی شده و دیوارها و سقف آن نیز آیینه کاری و نقاشی شدهاند. سابقه تاریخی برخی از این نقاشیها به قبل از دوران ناصرالدین شاه باز میگردد. عمارت عکاسخانهای نیز هم اکنون در این بخش دیده میشود که در گذشته حوضخانه بوده است. نقش حوضخانه و ترکیب آن با بهار بادگیر، در پذیرایی از شاهان دوران قاجار در هنگام تابستان، در تاریخ ثبت گردیده است.
موزه ها
یکی از ارزشمندترین و مهمترین بناهای تاریخی هر کشوری، موزههای آن کشور است. کشور ایران نیز به دلیل تمدن و وسعت چشمگیری که از دیرباز تاکنون داشته، دارای آثار تاریخی بی شماری است که در موزههای شهرهای مختلف آن نگهداری میشوند. شهر تهران نیز دارای موزههای منحصربفردی است که در ادامه برخی از آنها را معرفی میکنیم:
موزه هنر های معاصر
موزه هنرهای معاصر تهران، در ضلع شمالی بلوار کشاورز و غرب پارک لاله تهران واقع شده است. این موزه در سال ۱۳۵۶ خورشیدی به کوشش و ابتکار کامران دیبا و با پشتیبانی فرح پهلوی در زمینی به مساحت ۲۰۰۰ مترمربع (به جز باغ تندیسها) بنا شد. این موزه به عنوان کانون فعالیتها و رویدادهای مهم هنری ایران در زمینه هنرهای تجسمی به شمار میآید و شامل مهمترین و جامعترین مجموعههای هنر غربی در قاره آسیا، در زمان تأسیس خود است. بر اساس تعریف رسمی موزه، موزه هنرهای معاصر نمایشگر چگونگی سیر تحولات هنر معاصر در یک دوره محدود و مشخص است.
معماری موزه هنرهای معاصر تهران
ساختمان این موزه تلفیقی از معماری مدرن و سنتی است که با الهام از بادگیرهای مناطق حاشیه کویر ایران ساخته شده است. تندیسهایی زیبا و با ارزش از هنرمندان معاصر همچون هنری مور، آلبرتو جیاکومتی و پرویز تناولی فضای سبز اطراف را به پارک مجسمه بدل ساخته است. بیننده مسیری چرخشی را در گرداگرد فضای اصلی موزه میپیماید و پس از تماشای نگارخانهها، به هشتی میرسد. در دل هشتی، اثر زیبا و نوین فکر، که توسط هنرمند ژاپنی، نوریوکی هاراگوچی، از روغن و پولاد ساخته شده، خودنمایی میکند.
مجموعه دائمی موزه هنرهای معاصر تهران از حدود ۳۰۰۰ اثر ارزشمند و یکتا تشکیل شده که به نخبگان دیروز و امروز هنرهای تجسمی ایران و جهان تعلق داشته و در مالکیت موزه است. آثاری از هنرمندان پرآوازه مانند رنوار، لوترک، گوگن، پیکاسو، ماکس ارنست و ماگریت از این جملهاند.
مجموعهای تماشایی از آثار هنرمندان پاپ و فتورئالیست انگلیسی و آمریکایی و نیز آثار دیدنی از جکسون پولاک، کلاین و سوییز در گروه آثار مدرنتر این موزه جای دارند. موزه هنرهای معاصر تهران آثاری از بیکن، هاکنی، کیتاج، دو بوفه و جانسن را نیز در اختیار دارد. به طور کلی، این موزه مجموعهای است متشکل و نظام یافته از بخشهای امور هنری، امور اداری، روابط عمومی، کتابخانه تخصصی، روابط بینالملل، سینما تک، سمعی و بصری، خدمات نمایشگاهی، راهنمایان هنری، مراقبان، حراست، آرشیو آثار هنری، دبیرخانه دائمی نمایشگاهها، فروشگاه کتاب و همچنین کافیشاپ.
در کتابخانه تخصصی موزه هزاران عنوان کتاب فارسی و غیرفارسی در زمینههای معماری، نقاشی، طراحی، ارتباط تصویری، عکاسی، صنعت سینما و دیگر زمینههای هنری نیز گرد هم آمدهاند.
باغ موزه ی گیاه شناسی
باغ موزه گیاهشناسی در سال ۱۳۴۷ افتتاح شد و در تهران، باغ ملی ایران در اتوبان تهران کرج، خروجی پیکان شهر (مترو ایران خودرو) ۲۰ متری دوم، شهید گودرزی، بلوار گیاه شناسی واقع شده است. عملیات اجرایی باغ گیاهشناسی ملی ایران در سال ۱۳۴۷ با واگذاری قطعه زمینی از مراتع ملیشده در اراضی چیتگر واقع در کنار اتوبان تهران، کرج آغاز شد و حالا مراحل نهایی خود را طی میکند.
این موزه زنده از رویشگاههای گوناگون ایران نظیر کوهستانی البرز و زاگرس، جنگلی خزری و بیابانها و همچنین رویشگاههای مهم جهان نظیر اروپا، آمریکا، آسیا (هیمالیا، چین و ژاپن) تشکیل شده است. علاوه بر آن در این باغ قطعات تخصصی نظیر گیاهان دارویی و صنعتی، آربراتوم، گیاهان پیازدار ایران و باغ میوه ایرانی و همچنین قطعات آموزشی-نمایشی شامل باغهای سنگی و صخرهای، باغهای نمایشی، آبشارها و دریاچهها وجود دارد. باغ گیاهشناسی به عنوان ذخیره ژنتیکی گیاهان در معرض خطر انقراض مورد استفاده قرار میگیرد. با بهرهگیری از روشهای مختلف علمی، امکان شناخت گونههای گیاهی کشور فراهم گشته و محدوده پراکنش آنها تعیین میشود.
تحقیق در زمینه روشهای تکثیر و پرورش گونههای با ارزش از نظر حفاظتی و اقتصادی از موضوعات دیگری است که در باغهای گیاهشناسی به آن پرداخته میشود. علاوه بر اهداف تحقیقاتی و علمیای که این باغ دارد، هدف از احداث آن را میتوان ایجاد مجموعهای از گیاهان بومی و غیربومی در فضای باز یا در گلخانهها دانست. باغ گیاهشناسی نقش مهمی در زمینه تحقیقات علوم گیاهی و باغبانی، آموزش عمومی و آشنا ساختن مردم با اهمیت و تنوع گیاهان و لزوم حفاظت از آنها را بر عهده دارد.
ویژگیهای باغ موزه گیاه شناسی
مساحت این باغ حدود ۱۴۵ هکتار، ارتفاع آن از سطح دریا ۱۳۲۰ متر و دارای آب و هوای نیمه خشک و میزان بارندگی متوسط سالیانه حدود ۲۴۰ میلیمتر است. حداکثر دمای هوا در ماههای تیر و مرداد به ۴۳ – ۴۲ درجه سانتیگراد و حداقل دمای هوا در زمستان به پایینتر از ۱۰ درجه سانتیگراد میرسد. طرح جامع باغ به نحوی پیشبینی شده که نشاندهنده الگویی از باغات اصیل ایرانی باشد. به این منظور، یک میدان در مرکز باغ پیشبینی شده که چهار بلوار در چهار جهت به آن میپیوندند. باغ گیاهشناسی ملی ایران شامل ۳۰۰۰ گونه از انواع گیاهان درختچهای، بوتهای و درختی است.
قطعات عمده در باغ گیاهشناسی ایران به شرح زیر است:
- رویشگاههای مهم کشور نظیر جنگلهای خزری، زاگرس، البرز و بیابانها
- رویشگاههای مهم جهان نظیر اروپا، آمریکا، آسیا (هیمالیا و چین و ژاپن)
- قطعات تخصصی نظیر سیستماتیک (ردهبندی گیاهی) گیاهان دارویی و صنعتی، آربراتوم، گیاهان پیازدار ایران و باغ میوه ایرانی.
- قطعات آموزشی-نمایشی شامل باغهای سنگی و صخرهای وباغهای نمایشی
- آبشارها و دریاچهها.
- گلخانههای مناطق گرمسیری، مناطق معتدل و سردسیر
موزه آبگینه
موزه آبگینه، موزه تخصصی شیشه و سفال است. قدیمی ترین نمونههای این شیشهها، لوله های شیشه ای به نام سیلندر شیشه است که از معبد چغازنبیل کشف شده و مربوط به هزاره دوم قبل از میلاد است. شیشهها و سفال های طبقه اول موزه نیز مربوط به دورههای پیش از تاریخ بوده و قدیمیترین سفال دستساز در میان آنها نیز از دوران اشکانی می باشد. این موزه دارای تالارهای مختلفی مانند تالار صدف، تالار زرین و تالار لاجورد است که مجموعه ای از ظروف تاریخی با نقش و نگارهای هنری را در خود جای داده است.
این مجموعه، تا سال ۱۳۳۰ خانه و محل کار قوامالسلطنه بود و بعد از آن به مدت هفت سال در اختیار سفارت مصر قرار گرفت. سپس، به ترتیب به محل سفارت افغانستان و بانک بازرگانی بود و در سال ۱۳۵۵ با همکاری مهندسان ایرانی و اتریشی، تغییرات آن شروع شد.
موزه کمال الملک
محمد غفاری که با لقب کمال الملک، به فعالیت هنری مشغول بود، به عنوان یکی از مشهورترین هنرمندان دوره قاجاریه شناخته میشد. موزه کمال الملک در سال ۱۲۲۲ هجری قمری در باغ نگارستان ساخته شد. این موزه یکی از مراکزی است که آثار مختلفی همچون نقاشیها، فرشها، کاشیها، مجسمههای قدیمی و هنری و اصیل در کنار نیمکتهای دانش سرای عالی و آثار ملک الشعرای بهار گرد هم آمدهاند.
موزه زمان
تماشاگه یا موزه ساعت، اولین موزه ساعت در کشور ایران است که در سال ۱۳۷۸ فعالیت خود را آغاز کرد. در این مکان، گوشهای از تلاش انسانها برای سنجش زمان از دیرباز تاکنون، قابل مشاهده است.
موزه ی فرش تهران
موزه فرش ایران که در خیابان کارگر شمالی، تقاطع دکتر فاطمی یا به عبارتی در ضلع شمالی پارک لاله واقع شده، در سال ۱۳۵۶ افتتاح شد. هدف از تشکیل این موزه را میتوان پژوهشی در سوابق، تحصیلات و کیفیت تاریخی هنر و صنعت فرش خاصه فرش ایرانی دانست. موزه فرش ایران شامل دیگر محصولات از جمله گلیم نیز هست. طراح بنای این موزه عبدالعزیز فرمانفرمائیان بوده و ساختمان موزه، معماری شکیل و چشمگیری دارد.
آذینهای نمای بیرونی موزه فرش، شبیه به دار قالی است. سطح نمایشی موزه مساحتی برابر ۳۴۰۰ مترمربع دارد که شامل دو تالار است و برای نمایش انواع قالیهای دستبافت و گلیم مورد استفاده قرار میگیرد. طبقه همکف این موزه برای نمایش دائمی ۱۵۰ قطعه فرش و طبقه دوم آن برای برگزاری نمایشگاههای موردی و فصلی در نظر گرفته شده است.
ویژگیهای موزه فرش ایران
مجموعه موزه فرش ایران شامل با ارزشترین نمونههای قالی ایران از قرن نهم هجری تا دوره معاصر است و از منابع غنی تحقیقی برای پژوهشگران و هنردوستان به شمار میآید. معمولاً حدود ۱۳۵ تخته از شاهکارهای قالی ایران، بافت مراکز مهم قالیبافی مانند کاشان، کرمان، اصفهان، تبریز، خراسان، کردستان و جز آنها، در تالار طبقه همکف به معرض نمایش گذاشته میشود.
در کتابخانه موزه حدود ۳۵۰۰ جلد کتاب به زبانهای فارسی، عربی، فرانسه، انگلیسی و آلمانی در اختیار هنردوستان و پژوهشگران قرار میگیرد. همچنین بهترین کتابها و نشریات و تحقیقات مربوط به فرش ایران و قالیهای مشرق زمین به طورکلی و کتابهایی در زمینه مذهب، هنر و ادبیات ایران در کتابخانه موزه موجود است. همچنین در این نمایشگاه تابلوفرشهای نفیس تبریزی، فرش تبریز به نمایش در میآید که نظر هر بینندهای را به خود جلب میکند.
در این نمایشگاه نمونههایی از قالیچههای تصویری شاهنامه بایسنقری به نمایش درآمده است که گوشههایی از ادبیات، اسطوره، مذهب و فرهنگ و هنر غنی ایران را نشان میدهد. این آثار همه در کارگاه قالیبافی استاد موسوی سیرت، به یاری هنرمندان جوان ایرانی و ذوق و سلیقه استاد دنیادیده و تکنولوژی کامپیوتری آفریده شدهاند.
موزه جواهرات ملی ایران
موزه جواهرات ملی ایران در خیابان فردوسی تهران و در مقابل سفارت ترکیه قرار دارد. خزانه فعلی جواهرات، در سال ۱۳۳۴ ساخته و در سال ۱۳۳۹ با تأسیس بانک مرکزی ایران افتتاح و به این بانک سپرده شد و اکنون نیز در صیانت بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران میباشد. در حال حاضر این مجموعه بینظیر در قالب موزه در معرض دید عموم قرار دارد. بسیاری از جواهرات سلطنتی ایران از دوره صفوی، دوره افشار، قاجار و پهلوی در این موزه به نمایش گذارده شده است. از جمله میتوان به الماس دریای نور، جقه نادری، تاج فرح پهلوی، تاج کیانی، کره جواهر نشان، تخت طاووس (قاجاری) (تخت خورشید) و تخت نادری اشاره کرد.
موزه جواهرات ملی ایران با مساحتی حدود ۱۰۰۰ مترمربع مجهز به سیستم ایمنی است که توسط آلمانیها ساخته شده است و تا قبل از انقلاب فعالیت داشته و بعد از آن تعطیل و دوباره در ۱۳۶۹ برای عموم بازگشایی شد. تا قبل از دوره صفوی پادشاهان ایرانی نسبت به جمعآوری، حفظ و نگهداری جواهرات و سنگهای زینتی اقدام نکرده بودند. در دوران صفوی پادشاهان با ارسال سفرایی به کشورهای مجاور اقدام به خریداری و جمعآوری و حفظ جواهرات موجود و خریداری شده کردند.
تلاش برای جمع آوری جواهرات ایران از دست بیگانگان
پس از حمله افغانها به ایران مقداری از این جواهرات به افغانستان رفت که با همت نادر بخش زیادی از آنها به ایران بازگردانده شد. نادر شاه افشار جهت بازپسگیری بخشی از این جواهرات که به هندوستان فرستاده شده بود، نامههای متعددی را برای پادشاه هند فرستاد، اما چون جوابی نیافت با سپاه خویش راهی هندوستان شد. لشکرکشی نادر موجب آن شد که پادشاه هند هدایا و جواهرات زیادی را به نادر اهدا کند. بخش زیادی از هدایا و غنایمی که نادر از هندوستان جمع آوری نموده بود هرگز به ایران نرسید.
نادر پس از بازگشت به ایران به رسم آن روزگار بخشی از غنایم و هدایا را به حکام، امیران و پادشاهان کشورها و دیارهای اطراف ایران بخشید، مقداری از غنایم به استان امام رضا (ع) و بخشی دیگر را به سپاهیان اعطا نمود. پس از قتل نادر یکی از سردارانش به نام احمد بیگ افغان ابدالی دست به غارت جواهرات خزانه زد و بخشی از این جواهرات از جمله الماس کوه نور که بعدها به ملکه بریتانیا اهدا شد هرگز به ایران بازگردانده نشد.
موزه حیات وحش دارآباد
موزه آثار طبیعی و حیاتوحش ایران یا موزه حیاتوحش دارآباد یکی از موزههای حیاتوحش استان تهران است و در ابتدای محدوده دارآباد در میدان نیاوران، خیابان دارآباد، بعد از آجودانیه و در خیابان موزه واقع شده است. این محل در گذشته یکی از کاخهای شمس پهلوی بوده که برای میهمانان ساخته شده ولی هیچگاه مورد توجه و استفاده قرار نگرفته است. پس از انقلاب، با اعمال تغییراتی در این کاخ به منظور قابلیت استفاده از آن برای عموم مردم، کاخ به موزهای با محوریت طبیعت ایران تبدیل شد. این موزه در سال ۱۳۷۲ توسط شهرداری تهران و به منظور آشنایی شهروندان با میراث فرهنگی و طبیعی و شناخت اهمیت حفاظت از محیط زیست و حیاتوحش افتتاح شد.
- ساختمان موزه آثار طبیعی و حیاتوحش ایران با مساحتی حدود ۱۲۰۰۰ مترمربع در دو طبقه، بخشهای متعددی دارد که عبارتاند از:
- بخش پرندگان،سالن مارها، گوزنها، خرس قهوهای آمریکای شمالی، سالن آهو، قوچ، قرقاول، خرس، پلنگ، شغال، روباه، گرگ و سالن جانوران قاره آفریقا و سالن آبزیان و خزندگان.
- بخش زمینشناسیبا دو سالن که در آن ویژگیهای دورانهای مختلف زمینشناسی از نظر محیط زیست جانوری و گیاهی به تصویر کشیده شده است.
- سالن هشت که شامل بخش پروانهها، عنکبوتها،رتیلها و عقربها است.
- موزه دارای کارگاه تاکسیدرمی است که در آن چگونگی فن حفظ و نگهداری موجودات به صورت غیرزنده به نمایش گذاشته شده است.
ویژگیهای موزه حیات وحش
از جمله ویژگیهای خاص این موزه دارا بودن نوع کمیاب پوست ببر است. همچنین دو نمونه از نادرترین و زیباترین پستانداران جهان، با نامهای گور ایرانی و یوزپلنگ آسیایی در آن به نمایش گذاشته است. در سال ۱۳۸۰ مجسمه دایناسور گیاهخوار «کامپتوزوروس» که در دوران ژوراسیک در ایران میزیسته و آثار آن در سنگوارههای تشکیلات شمشک کرمان یافت شده بوده، توسط هنرمندان ایرانی و افغانی در یزد ساخته و به عنوان نماد در محل ورودی موزه نصب شده است. این موزه در سال ۱۳۷۶ به عضویت شورای بینالمللی موزهها (ICOM) و نیز کمیسیون آموزش و ارتباطات سازمان جهانی حفاظت از طبیعت (IUCN CEC) درآمد و در همین سال نیز به شبکه جهانی اینترنت پیوست.
باغ موزه هنر ایرانی
باغ موزه هنر ایرانی با متراژی کمتر از یک هکتار در منطقه الهیه تهران واقع شده و از لحاظ معماری مربوط به دوره پهلوی اول است. این بنا با تعمیراتی که از سال ۱۳۸۴ در آن آغاز شد، در تاریخ ۱۳۸۶ با تغییر کاربری تبدیل به باغ موزه هنر ایرانی شد. باغ موزه، به محلی گفته می شود که در کنار نگهداری و نمایش آثار هنری، فضایی را فراهم کند که موجب آرامش و انبساط خاطر بازدیدکنندگان شود. تلاش و اهتمام سازندگان این باغ بر آن بوده تا با توجه به پیشینه تاریخی ایران از دوره باستان تاکنون، آثار به جای مانده به عنوان نماد در فضایی سبز که یادآور ایرانی کوچک است، گردآوری شود.
در گذشته، این باغ در اختیار خانه سینما با فعالیت های جانبی آن بوده است که با مرمت نهایی در سال ۱۳۸۴- ۱۳۸۵ تغییر کاربری داده و تبدیل به موزه فعلی شده است. قسمت های فعلی باغ عبارتند از: نگارخانه، مکان پخش فیلم، کارگاههای هنری، فروشگاه محصولات فرهنگی و ارائه آثار حجمی مجسمه سازان ایران.
بوستان ها، باغات و پارک ها
به طور کلی در شهر تهران، باغات و بوستانهای زیادی وجود دارند که هر یک از آنها به عنوان یک جاذبه دیدنی و محلی برای گردش و تفریح شناخته میشوند. تعداد این باغها بسیار زیاد بوده و شاد نتوان تمامی آنها را در یک مقاله معرفی کرد. اما برخی از معروفترین و بزرگترین موارد از میان آنها عبارتند از:
بوستان نوروز
یکی از جاهای دیدنی تهران در محدوده غرب بزرگراه شهید مدرس و جنوب پارک آب و آتش است که شما با عبور از مجموعه آب و آتش و ادامه مسیر به سمت جنوب، بعد از اتوبان شهید همت با گذر از یک پل ارتباطی وارد بوستان نوروز و مجموعه پلانتاریوم خواهید شد. بوستان نوروز با بیش از ۹۰ هزار متر مربع مساحت، بزرگترین بوستان پهنه غربی اراضی عباس آباد تهران با کارکرد تفریحی، فرهنگی و تفرجی است که برای آن کارکردهای بین المللی و فرهنگی نیز تعریف شده است. در بخشی از بوستان نوروز به نام “اکو”، برای کشورهای عضو سازمان همکاری اقتصادی اکو (به علاوه بحرین و عراق، که عضو اکو نیستند ولی نوروز را جشن می گیرند) ۱۲ سکو طراحی شده تا این کشورها بتوانند مراسم و آداب خاص خود درباره نوروز را در آن به نمایش بگذارند.
بوستان باغ ایرانی
بوستان باغ ایرانی، در یکی از محلههای قدیمی تهران به نام ده ونک قرار گرفته و قدم زدن در کوچه پس کوچههای آن، شما را به یاد گذشتههای نه چندان دور تهران، خواهد انداخت. عمارتها و خانه باغهای قدیمی یادآور آرامش و صفای مردم آن، از زیباییهای محلههای قدیمی تهران هستند. در همان حوالی یکی از باغهای قدیمی سر و سامان داده شده و با داشتن عناصری از معماری سنتی ایرانی، نام باغ ایرانی را به یدک میکشد. این بوستان با مساحتی حدود ۳.۴ هکتار در محدوده شهرداری منطقه ۳ تهران واقع و بر اساس الگوی باغ ایرانی طراحی شده است.
۲.۵ هکتار از سطح بوستان باغ ایرانی به فضای سبز اختصاص داده شده و در زمان احداث فضای سبز آن، درختان قدیمی موجود در منطقه حفظ و گونههای گیاهی دیگر از قبیل برگ مو، برگ بو، زرشک، شیر خشت، مورد، پیراکانتا، انواع رز و نسترن و بوتههای فصلی و دایمی به آن اضافه شدهاند. گل کاریهای بسیار زیبا در کنار درختان سر به فلک کشیده و نیمکتهایی که میتوانید با نشستن روی آنها از زیباییهای این باغ لذت ببرید و … همگی حس آرامش و شادی درونی را برای شما به ارمغان خواهند آورد و به همین دلیل نیز بوستان باغ ایرانی را به عنوان یکی از تفرجگاهها و مکانهای دیدنی تهران میشناسند.
از ویژگی های مهم بوستان باغ ایرانی، میتوان به مناسب سازی معابر جهت تردد معلولین اشاره کرد که استفاده از این بوستان را برای این عزیزان نیز آسانتر و راحتتر کرده است. بوستان باغ ایرانی به نام پارک باغ ایرانی، نیز شناخته میشود و دارای ۲ ورودی اصلی با سردرهای زیبا در ضلع شرقی و غربی و ۲ ورودی در ضلع جنوبی و جنوب غربی است.
بهشت مادران
این بوستان، نخستین مجموعه ورزشی تفریحی ویژه بانوان است که با دیوارهای بلند محافظت شده و ورود آقایان به آن ممنوع است. عملیات احداث پروژه بوستان بهشت مادران در ضلع شمال شرقی تقاطع بزرگراه های رسالت و شهید حقانی از اواخر اردیبهشت سال ۱۳۸۴ شروع شد. یکی از جذابیتهای بوستان بهشت مادران، گونه های گیاهی است که برای طراحی فضای سبز آن به کار رفته و بانوان نیز علاقهمندی خاصی برای آگاهی از کم و کیف رشد آنها نشان میدهند.
در همین راستا، فضایی از بوستان به عنوان کلینیک گل و گیاه طراحی شده و امکان بازدید عموم از آن نیز وجود دارد. در این پارک بیش از ۳۸ گونه گیاهی وجود دارد. همچنین جویهای آب در سراسر بوستان، به نحوی زیبا طراحی شدهاند و برخی افراد در آرامش پارک، عبور آب را به تماشا مینشینند. در حقیقت یکی از زیباترین فضاهای بوستان نیز همین قسمت است. فضایی دور از هیاهوی خیابانها و ماشینها. بهشت مادران فضایی آرامش بخش برای بانوانی است که نیاز به تفریح و استراحت دارند.
بوستان آب و آتش
یکی از بوستانهای متفاوت شهر تهران با مساحتی گسترده و امکانات تفریحی مختلف که بدون شک از اماکن دیدنی شهر تهران محسوب میشود، بوستان آب و آتش است. بوستان آب و آتش با مساحت ۲۴ هزار مترمربع در تیرماه ۱۳۸۸ افتتاح شد.
این بوستان که با نام بوستان حضرت ابراهیم(ع) نیز دارای تجهیزاتی مانند چهار برج آتش، آبنما، فضای بازی با آب، چادری ۷۰۰ متری با روی گردان ۳۷۰ نفری، پل ابریشم، لانه کبوتر، محل کالسکه رانی، فانوس دریایی، آلاچیق، و … همراه با محیط سبزی است که آن را از دیگر بوستانهای تهران متمایز کرده است.
بوستان آب و آتش از طریق یک پل کابلی با بوستان نوروز ارتباط دارد. این پل مخصوص پیاده روی و دوچرخه سواری است که از روی اتوبان همت می گذرد و نمایی بسیار زیبا دارد. بوستان آب و آتش دارای ۲ درب ورودی است که یکی از آنها از اتوبان شهید حقانی و دیگری از کوچه کنار بوستان بوده و در ضلع غربی آن قرار دارد. ورودی دوم، دالانی با سقفی چوبی است و در تابستان با گل و گیاه پوشیده شده و فضایی بسیار زیبا و دلنشین را ایجاد کرده است.
پارک جمشیدیه
یکی از زیباترین بوستانهای تهران بویژه در فصل پاییز، پارک جمشیدیه است. این بوستان، باغی است که در ابتدا به شخصی با نام جمشیدالدوله تعلق داشته و بعدها بخش بزرگی از آن به شهرداری تهران سپرده شده است. در این پارک انواع گیاهان و درختان بید، نارون، سرو، افرا، چنار و … وجود دارند که در فصل پاییز، نمایی چند رنگ به خود گرفته و فضایی فوق العاده زیبا را پدید میآورند.
باغ فردوس
باغ فردوس، محلهای از شمیران بوده و در نزدیکی خیابان ولیعصر و میدان تجریش واقع شده است. در حال حاظر، موزه سینمای ایران در این مکان قرار دارد. باغ فردوس، نه تنها یک قصر تاریخی قجری در شمال تهران، بلکه نگینی ماندگار و دیرینه در پیشانی تهران است. گچبریهای کم نظیر دوره قاجار و تو خالی بودن آویزهایی که از سقف عمارت باغ آویزان شدهاند، از جذابترین بخشهای این باغ و عمارت زیبای آنند. در سال ۱۳۵۰ ساختمان موجود در باغ به مرکز فرهنگی و هنری و نمایشگاهی تبدیل شد و پس از انقلاب اسامی ایران در سال ۱۳۵۷، در اختیار وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی قرار گرفت.
باغ پرندگان تهران
باغ پرندگان تهران در بخش شمال شرقی این شهر و در دل جنگل لویزان واقع شده است. این باغ ۲ فاز طراحی شده که فاز اول آن هم اکنون به بهره برداری رسیده و به نام “دشتچر” نام گذاری شده است.
این فاز، محلی برای نگهداری از پرندگانی است که توانایی پرواز ندارند و باید در قفس به زندگی خود ادامه دهند. فاز دوم این باغ که مساحتی کمتر از فاز اول دارد، در محدوده شمالی در حال احداث است و “آبچر” نام دارد. این فاز شامل پرندگانی است که توانایی پرواز دارند و احتمالاً مشابه آنچه در باغ پرندگان اصفهان میبینیم، محل پرواز آنها توسط تور محدود شده و از خروج پرندگان جلوگیری خواهد شد. زمان احداث این باغ ۳ سال به طول انجامید.
باغ نگارستان
این باغ با امر فتحعلی شاه قاجار و به منظور اقامت تابستانی احداث شده است. در این باغ درختان سر به فلک کشیده، حوضها، آب نماها، گلها و گیاهان زیبا و آثار هنری چشم نواز همراه با نقش و نگارهای خارق العادهای وجود دارند. در بخشهای قبلی اشاره کردیم که باغ نگارستان، باغی است که موزه کمال الملک در آن قرار گرفتهاست. موقعیت این باغ، در میدان بهارستان تهران و خیابان شریعت مداری است.
باغ کتاب
باغ کتاب، در باغستان شمالی تپههای عباس آباد قرار دارد. این باغ دارای بام سبزی با مساحت ۲.۵ هکتار است که از بخشهای مختلف باغ قابل دسترسی است. حضور باغ کتاب و گذراندن یک روز در محوطه آزاد، کافههای زیبا، فضای آرام و سالنهای تئاتر و سینمای آن، برای دوست داران کتاب، فرهنگ، هنر و طبیعت، تجربهای بسیار عالی و دل انگیز را رقم خواهد زد.
اماکن تفریحی
شهر تهران بجز اماکن تاریخی، گردشگری و دیدنی مختلفی که در بخشهای مختلف شهر وجود دارند، دارای اماکنی تفریحی متعددی نیز هست. در ادامه تعدادی از این مکانهای دیدنی و تفریحی را بررسی میکنیم.
بام تهران
شهرک بام تهران در شمالیترین قسمت محدوده سعادت آباد و همجوار با مناطق کوی فراز و بالاتر از میدان بهرود واقع شده است. نام این شهرک در شهرداری تهران به ثبت رسیده و در آن برجهای زیادی نیز ساخته شده اند. این شهرک به دلیل قرار گرفتن در دامنه کوه و ارتفاعات شمالی تهران و داشتن آب و هوای خوب، مناطق تفریحی و توریستی متعددی به وجود آمده است. در این شهرک، اماکن دیدنی همچون بوستان پرواز، پارک ژوراسیک و همچنین هتل اسپیناس وجود دارد.
پیست اسکی و تله کابین توچال
به بخش بالایی ولنجک و قسمت ابتدای تله کابین توچال، بام تهران گفته میشود. مجموعه بام تهران در بالاترین نقطه خیابان ولنجک در ارتفاع ۱۸۳۰ متری قرار داشته و از انتهای این خیابان آغاز و در ارتفاع ۱۹۱۰ متری از سطح دریا در ایستگاه ۱ تله کابین توچال به پایان میرسد. جادهای که از پارکینگ تا ایستگاه اول به صورت آسفالت ساخته شده به علت وجود مناظر زیبای کوهستانی و دارا بودن چشم انداز و دید زیبا از بالاییترین نقطه شهر تهران، به عنوان مسیری تفریحی و محلی برای پیادهروی استفاده میشود.
طول این مسیر پیادهروی ۲ کیلومتر است و پس از آن، مسیر کوهپیمایی از ایستگاه اول شروع و تا قله توچال ادامه مییابد. باشگاه بانجی جامپینگ ولنجک اولین باشگاه جامپینگ در ایران بوده که شامل سکوی۴۰ متری پرش و همچنین پیست اسکیت است. باشگاه تنیس این منطقه دارای ۶ زمین استاندارد است که در سال ۱۳۸۱ تأسیس شده اند. باشگاه تیراندازی با کمان با مساحت ۱۵۰۰ مترمربع، در مسیر جاده سلامتی و مقابل بوستان سلامتی ۱ واقع شده و با تمامی تجهیزات مورد نیاز تیراندازی با کمان و دارت، پذیرای مراجعین میباشد.
مسیر توچال جدا از مسیر کوهنوردی، دارای تله کابین نیز هست. این تله کابین هفت ایستگاه داشته و تا نزدیکی قله توچال میرسد و چشماندازهای کوهستانی زیبایی را در مقابل دیدگان مسافران خود قرار میدهد. علاقمندان به اسکی نیز میتوانند از پیست اسکی آن استفاده کنند.
تنگه ی ساواشی فیروز کوه
تنگه واشی یا ساواشی، نام یکی از جاذبههای گردشگری اطراف شهرستان فیروزکوه است که در تابستان همهروزه شاهد حضور تعداد زیادی از گردشگران از تهران و سایر مناطق کشور در آن هستیم. این منطقه دارای آب و هوای بسیار خوبی است و به دلیل فاصله کمی که از شهر تهران دارد، بسیاری از مردم برای مسافرت کوتاه یک روزه آخر هفته، آن را انتخاب میکنند. پیادهروی در میان دو صخره در رودخانه و دیدن یک کتیبه تاریخی از دوران قاجار از جمله جاذبههای گردشگری این منطقه است.
کتیبه موجود در تنگه واشی به دستور فتحعلی شاه قاجار در این منطقه حک شده و یکی از سه کتیبه مهم دوران قاجار به شمار میرود. در این کتیبه فتحعلی شاه و سه پسرش در حال شکار دیده میشوند. البته این کتیبه به دلیل محل مناسب ساخته شدن از گزند باد و باران در امان است.
پل طبیعت تهران
پل طبیعت، پلی سهطبقه، پیادهرو و غیرخودرویی است که در محدوده عباسآباد تهران قرار دارد. این پل از نمادهای شهر تهران بوده و از عرض بزرگراه مدرس میگذرد و بوستانهای طالقانی در شرق و بوستان آب و آتش در غرب را به هم متصل میکند.
معمار و طراح این پل، بانو لیلا عراقیان است و شاهکار طراحی وی همگان را شگفت زده میکند. نورپردازی خاص و ویژگیهای منحصربهفرد این پل بسیاری از افراد را به ویژه در شبها به سوی خود میکشاند. پل طبیعت به عنوان بزرگترین پل غیرخودرویی خاورمیانه نیز محسوب میشود و با مساحت ۷۰۰ مترمربعی خود خاطرات خوشی را در ارتفاع ۴۰ متری از سطح زمین به شما هدیه میکند.
سافاری پارک وحشت چیتگر
سافاری پارک وحشت شامل فضایی ماژولار است که در هر کریدور آن تعدادی از ژانرهای وحشت انگیز وجود دارند. بنابراین، مراجعه کنندگان در مسیری که در طول پارک طی میکنند چندین صحنه وحشتناک را تجربه خواهند کرد. تونل متحرک، اتاق سوسکی و حشرات موزی، شکنجه گاه بدکاران، سرزمین مردگان، گذرگاه جهنم، اتاق گاز و… از جمله فضاهایی هستند که بازدیدکنندگان را متحیر و وحشت زده خواهد کرد. پس اگر به این قبیل هیجانات و تفریحات علاقه دارید، حتما به این پارک سر بزنید!
دریاچه چیتگر
دریاچه چیتگر تهران که با نام دریاچه مصنوعی شهدای خلیج فارس نیز شناخته میشود، دریاچهای در شمال غرب تهران است که از شمال و شرق، به محور چهار باغ، از بخش جنوب و جنوب غربی به پارک جنگلی چیتگر و از سمت غرب نیز به مناطق مسکونی بخش ۲۲ شهرداری محدود شده است. طرح ساخت این دریاچه، در سال ۱۳۴۷ و پیش از انقلاب اسلامی ایران ارائه شده بود. اما ساخت آن، تا سالهای اخیر به اتمام نرسیده بود.
برج میلاد
برج میلاد نام برج مخابراتی چندمنظورهای است که در شمال غربی تهران، قرار دارد. این برج با ارتفاع ۴۳۵ متر، بلندترین برج ایران، ششمین برج بلند مخابراتی جهان و نوزدهمین سازه بلند نامتکی در جهان است. برج میلاد با ۱۳ هزار متر زیربنا از نظر وسعت کاربری در میان تمامی برجهای مخابراتی دنیا مقام نخست را در اختیار دارد. برج میلاد به دلیل بلندی بسیار و شکل ظاهری متفاوتش، تقریباً از همه جای تهران نمایان است. از این رو، به عنوان یکی از نمادهای پایتخت ایران به شمار میآید. برخی بر این باورند که این برج روی سامانه گسل شهرک قدس ساخته شده است.
درکه
درکه یکی از از قدیمیترین و زیباترین محلات ییلاقی شمیرانات است که در امتداد دره مصفایی به همین نام به صورت شمالی-جنوبی و در دو طرف مسیر رودخانه درکه واقع شده است.
محل و مسیر کوهستانی درکه در شمال غرب تهران قرار دارد و آغاز یکی از مسیرهای محبوب کوه پیمایی در تهران است. درکه یکی از تفریحگاههای مهم و قدیمی تهران است که به دلیل داشتن ییلاق خوش آب و هوا در پای کوههای بلند البرز، مکانهای دیدنی با دسترسی آسان که میتوان برای کوه پیمایی سبک و گشت و گذار به آنجا رفت، همواره گزینهای مناسب برای سفرها و گشت و گذارهای کوتاه مدت است.
قدمت درکه به حدود قرن پنجم هجری باز میگردد و سادات ساکن در آن از نسل امامزاده سید محمد والی از نوادگان علی بن حسین هستند. کشف سنگهای قبر، تنورهای قدیمی، هاونهای سنگی تراش خورده هنگام خاکبرداری و احداث بنای امامزاده، همچنین جاری بودن چشمه آب در شمال بقعه متبرکه، موید سکنای اولیه اهالی درکه در اطراف همین امامزاده است. هفت حوض، جنگل و آبشار کارا، آبشار بند عبدالله، آبشار جوزک، پلنگ جوزک، پلنگ چال، اسپیو (آب سپید)، هفت چشمه (هفت طیغانی)، و کفو (آب کف دار) معروف ترین جلوه های طبیعت زیبا و مترنم دره درکه هستند که بر جاذبههای گردشگری و کوه پیمایی آن افزوده اند.
دربند
دربند، یکی از مناطق تفریحی-گردشگری شهر تهران است که به دلیل داشتن آب و هوای خنک، بسیار مورد توجه قرار گرفتهاست. دربند، جزو دهکدههای قدیمی محدوده شمیران بوده و در ارتفاع ۱۷۰۰ متری از سطح دریا قرار دارد. حضور در این منطقه و گذراندن چند ساعت در آب و هوایی پاک و دور از آلودگیهای تهران، روزی خاص و به یاد ماندنی را برای شما به ارمغان خواهد آورد. همچنین شما میتوانید در رستورانها و مراکز تفریحی موجود در این منطقه نیز به گردش و تفریح بپردازید.
چشمه علی
این چشمه در همسایگی ابن بابویه، برج طغرل، دژ رشکان و در زیر باروی ری واقع شده است. چشمه علی از میان صخرهاى بزرگ خارج شده و به سوى جنوب و سپس جنوب شرق جاری است. نام باستانی این چشمه، سورنا بوده است که احتمالا منسوب به دودمانی بزرگ در دوره اشکانیان و ساسانیان است. این چشمه بعدها به نام امام علی(ع)، به چشمه على معروف شد. قدمت چشمه علی به حدود ۸۰۰۰ سال پیش و زمانی که نخستین اجتماع در کنار چشمهای دایمی واقع بر بالای تپهای، گرد آمدند باز میگردد.
این محل در هزاره سوم پیش از میلاد ناگهان متروک شد و دوباره از هزاره دوم مسکونی و آباد گشت. در این مکان آثاری از عهد پارتها (حصار معبد آناهیتا متعلق به آغاز عصر مسیحی)، ساسانیان، اسلام تا عهد تیموریان به دست آمده است. به استناد روایتهای مختلف، مادر زرتشت نیز در این مکان متولد شده است. درباره آب چشمه گفته می شود که از جاجرود و قیطریه تأمین میشود و پس از گذر از راههای زیر زمینی، از دل تپه میجوشد.
در گذشته فرش فروشها و مردم تهران، قالیها و قالیچههای خود را با این عقیده که در آب این چشمه خاصیتی است که فرش را تمیز و رنگش را روشنتر و پر جلاتر می سازد، در آب چشمه علی میشستند. چشمه علی، در جنوب تهران و شمال شهرری در منطقه ۲۰ شهرداری تهران قرار دارد.
میدان آزادی
این میدان یکی از بزرگترین میادین تهران است که برج آزادی با ارتفاع چهل و هشت متر (به عنوان یکی از اصلیترین نمادهای تهران) در آن قرار دارد. برج آزادی یا شهیاد، در زمان سلطنت محمد رضا شاه پهلوی به عنوان نماد پایتخت ساخته شد. این میدان که قبل از انقلاب ۱۳۵۷ ایران میدان شهیاد نام داشت، به صورت بیضی ساخته شده است و برج آزادی نیز در مرکز آن قرار گرفته است. در حاشیه این میدان دو مسیر اتومبیل رو که در بعضی قسمتها به صورت دو طبقه ساخته شده، قرار گرفتهاند. بین بنای برج آزادی و مسیرهای اطراف میدان نیز باغچههای چمن کاری شده به صورت شش ضلعی ساخته شده است.
بازار تهران
مجموعه بازار تهران، در بخش جنوبی خیابان ۱۵ خرداد و حد فاصل آن با مولوی، خیام و ۱۷ شهریور قرار دارد. این مجموعه بازار، جزو بافت قدیمی شهر تهران بوده و دارای راستههای مختلف و بی شماری است. از دیرباز تاکنون، این بازار به عنوان مرکز تجاری و بازرگانی شهر تهران به شمار میرفته و هم اکنون نیز جزو پر رونقترین بخشهای تجاری تهران است.
بازار تجریش
بازار تجریش از یک سو به میدان تجریش، از سوی دیگر به امامزاده صالح و کوچههای اطراف آن راه دارد. این بازار، یکی از قدیمیترین مراکز خرید شمیران بوده و هنوز هم بافت قدیمی خود را حفظ کرده است.
در سالهای اخیر، ساخت بازار قائم با سبک جدید در کنار آن، شکل سنتی بازار تجریش را تحت تأثیر قرار داده است. اما هنوز هم حجرههای معروف و قدیمی بازار تجریش، هویت خود را حفظ کردهاند. بازار قدیمی تجریش، به صورت سرپوشیده و متصل کننده دو محله سرپل و تجریش ساخته شده و نمونه کوچکی از بازار تهران است.
در بازار تجریش که از سوقهای کوچکی تشکیل شده، یک میدان سرپوشیده میوه و تره بار نیز وجود دارد که از نظر منظره و چشم انداز، بسیار جذاب و زیباست. این میدان در اصل مکان تکیه تجریش بنا شده که یکی از قدیمیترین تکیههای تهران به شمار میرود. این بخش از بازار، ده روز اول محرم هر سال در اختیار تکیه بوده و پس از آن به اجاره در اختیار بازار میوه تره بار قرار میگیرد. بازار تجریش همچون دیگر بازارهای سنتی، مسجد و حسینیه نیز دارد.
اماکن دیدنی تهران
در این مطلب به معرفی انواع مکانهای دیدنی استان تهران پرداختیم و سعی کردیم مهمترین اماکن تاریخی، تفریحی و گردشگری این شهر را برای شما عزیزان معرفی کنیم. به طور کلی، شهر تهران جزو شهرهایی است که حتما باید چند روز به گردش در آن اختصاص دهید و تمامی اماکن دیدنی آن را ببینید. چرا که این اماکن بی شمار، ارزش یک بار دیدن را دارند و حتی ساکنان شهر تهران نیز چندین و چند بار به دیدن این اماکن میروند. حال شما میتوانید متناسب با زمانی که برای گشت و گذار در این شهر در اختیار دارید، چند مورد از این اماکن را انتخاب کرده و به دیدن آنها بروید. توصیه ما به شما این است که یک یا چند نمونه از اماکن مختلف را متناسب با نزدیکی آنها به یکدیگر انتخاب کرده و در بازه زمانی یک یا چند روزه از آنها دیدن کنید.
خانم “نجاتی”، خواهش میکنم یک بار برای همیشه هم که شده “تاریخ ما” را ترک بفرمایید! شما در هیچکدام از مقالههایتان بصورت تخصصی به تاریخ نپرداختهاید. برای توجیه کارتان هم همیشه این ادعا را میکنید که من فلان مکان تاریخی را هم معرفی میکنم!
درست است که مقالات شما بازدیدهای سایت را بالا برده و بازخوردهای خوبی از طرف بعضی از اشخاص که از اهمیت علم تاریخ بیاطلاعند را رد پی داشته است؛ اما عاجزانه از مدیران “تاریخ ما” درخواست دارم که دیگر اجازه ندهند مقالهای خارج از موضوعات وبسایت، از طرف “تاریخ ما” منتشر شود.
با تشکر.