چین باستان

پستي فن نمايش در چين – منشأ آن – نمايشنامه – تماشاگران – بازيگران – موسيقي تعريف نمايش در چين كاري دشوار است، زيرا در آنجا نمايش نه يكي از هنرها محسوب مي‌شود نه جزو ادب است، و مانند بسياري ديگر از شئون زندگي بشري، آن قدر كه رواج دارد،…

وسعت دامنه ادبيات چين – داستانها – تاريخ – سوما چي ين – مقالات – گفتار هان يو دربارة استخوان بودا شاعران دورة تانگ تنها بخشي از شعر چيني را به بار آورده‌اند، و شعر فقط بخش كوچكي از ادب چيني است. براي ما دشوار است كه عمر و دامنة اين ادب…

تائو چي‌ين- پوچويي- اشعار درمانبخش مالاريا- توفو و لي‌پو- تصويري از جنگ- ايام آسايش- بينوايي- مرگ لي‌پو در چين برابر است با كيتس در انگليس. اما سرايندگان ديگري هم هستند كه مانند او نزد چينيان گراميند. يكي از اينان تائو چي ين است كه اهل…

نظم آزاد- تصويرسازي در شعر- هر شعري تصوير است و هر تصوير شعر- رقت- كمال صوري شعر چيني را تنها از روي آثار لي‌پو نمي‌توان شناخت. براي شناخت يا، اگر بهتر بگوييم، براي احساس شعر چيني بايد بي‌شتاب به شاعران بسيار رو كنيم و با شيوه‌هاي…

قصه‌اي از لي‌پو- جواني و دليري و عشقهاي او- در زورق سلطنتي- بشارت انگور- جنگ- سفرهاي لي‌پو- در زندان شعر بيمرگ به هنگام سلطنت مينگ‌هوانگ، فرستادگاني از سرزمين كره آمدند و پيامي آوردند. اين پيام را به خطي نوشته بودند كه هيچ يك از وزيران…

دودمان جديد – شيوة تاي تسونگ براي كاهش بزهكاري – عصر آسايش – فغفور مشعشع – سر گذشت يانگ كوي في – طغيان آن لوشان ظهور عصر درخشان تاريخ چين معلول سه علت است: اختلاط نژادي، تحريك معنوي آيين بودا، و نبوغ يكي از بزرگترين فغفورهاي چين به نام…

هرج و مرج و فقر – دودمان هان – اصلاحات وو تي – ماليات بر درآمد – اقتصاد منظم وانگ مانگ – انهدام آن – هجوم تاتارها مرگ شي هوانگ تي، مانند مرگ هر سلطان خودكام ديگر، اغتشاشاتي در پي داشت. براستي تنها يك فرد جاويد مي‌تواند واقعاً قدرت را…

دورة امارات جنگاور – خودكشي چوپينگ – شي هوانگ تي چين را وحدت مي‌بخشد – ديوار بزرگ – كتابسوزان – شكست شي هوانگ تي بايد گفت كه كنفوسيوس، ناشاد جان داد، زيرا فيلسوفان دوستدار وحدتند، و ملتي كه، مطابق انتظار كنفوسيوس،‌ مي‌بايست در زير لواي…

بازگشت به طبيعت- جامعة بيحكومت- راه طبيعت- حدود عقل- تكامل انسان- تكمه‌ساز- نفوذ فلسفة چين در اروپا با اينهمه، آيين «بازگشت به طبيعت» بآساني از رواج نيفتاد، و در آن عصر هم، مانند اعصار ديگر، مبلغاني يافت؛ هوادار بزرگ آن تصادفاً…

طبع شرير انساني- ضرورت قانون در فلسفة منسيوس ضعفهاي بسيار وجود داشت، و معاصرانش آنها را با سرور سبعانه‌اي رجوع شود به بند 3 از قسمت I فصل بيست و پنجم. آشكار ساختند. آيا انسانها طبعاً خوبند و تنها به وسيلة مؤسسات اجتماعي بد دچار…

يك مادر نمونه- فيلسوف درميان شاهان- آيا انسانها طبعاً نيكوكارند؟ – يگانه خراج- منسيوس و كمونيستها- سودجويي – حق انقلاب منسيوس كه در سالنامه‌هاي فلسفة چين، از لحاظ شهرت، پس از كنفوسيوس قرار دارد، از خانوادة كهنسال مانگ بود و، به فرمان…

يك جبري لذت‌جو- بحث شر در بحبوحة اين كشاكش، نظرية ديگري در ميان چينيان رواج فراوان يافت. يانگ‌چو، كه دربارة او جز از زبان دشمنانش خبري به ما نرسيده است، با بياني متناقض، اعلام داشت كه حيات پر از رنج است و هدف اصلي آن، لذت. خدا و عقبي…

منطقي و مسيحي و صلح‌دوست قديم منسيوس، دشمن موتي، مي‌گويد: «موتي همة مردم را دوست مي‌داشت و با شادي همة وجودش را از سر تا پا براي خير انسان به رنج مي‌انداخت.» مانند كنفوسيوس، اهل لو بود و اندكي پس از مرگ آن خردمند شهرت يافت. فلسفة…

پس از كنفوسيوس، مدت دو قرن جدالهاي پرشور و بدعتهاي كفرآميز درگرفت. مرداني مانند هوي تزه و كونگ سون‌لونگ كه لذات فلسفه را كشف كرده بودند، منطق را به بازي گرفتند و انبوهي پارادوكس (قضية شگرف)، كه در تنوع و دقت به پاي براهين زنون يوناني…

دانشمندان كنفوسيوس‌گراي- غلبة آنان  بر قانون‌گرايان- نواقص آيين كنفوسيوس- ارزش آنان در زمان ما موفقيت كنفوسيوس، با آنكه بعد از مرگ او ظاهر شد، كامل بود. فلسفة او صورتي عملي و سياسي داشت، ولي پس از او كسي درصدد تحقق و اعمال آن برنيامد.…