یونان

يونان كوچك از ميان دايرهاي كه قومهاي ديگر بر گرد آن كشيده بودند، آغاز گسترش كرد، و فرزندان آن تقريبا در همه سواحل مديترانه سكونت گرفتند. شبه جزيره يونان كه، به سان دستي لاغر، انگشتان استخواني خود را در درياي جنوب خود دراز كرده است، فقط بخشي…

در اين مقام بايد اطلس عالم كلاسيك را برگيريم و همسايگان يونان باستان را بشناسيم. مقصود ما از ((يونان)) يا ((هلاس)) همه سرزمينهايي است كه در گذشته‌هاي دور به وسيله اقوام يوناني زبان اشغال شدند. بررسي را از بالاي تپه‌ها و دره‌هاي اپيروس، كه…

در حدود سال 1104 ق‌م، يكي ديگر از امواج مهاجرت يا حمله از سرزمينهاي اقوام بي آرام شمالي برخاست و يونان را فرا گرفت. مردمي جنگي، بلند بالا و گردسر و بدون خط، از راه ايلوريا و تسالي به ناوپاكتوس در خليج كورنت، به پلوپونز پا نهادند، بر آن…

منظومه بزرگ در اينجا ناگاه پايان مييابد، گويي كه شاعر سهم خود را نسبت به يك داستان عمومي ادا كرده است و بايد بقيه را براي سرود گوي ديگري دست نخورده به جا گذارد. اما در آثار پس از هومر آمده است كه پاريس، از كنار ميدان جنگ، تيري به پاشنه…

اين قوم آخايايي پرشور و پر نيرو چگونه اداره ميشود به هنگام آرامش به وسيله خانواده، و به هنگام بحران به وسيله طايفه. طايفه گروهي است مركب از كساني كه براي خود جد مشتركي ميشناسند و رئيس مشتركي دارند. همچنانكه زور رئيس طايفه تدريجا به صورت عرف…

قوم آخايايي فن نوشتن را، كه گويا از عصر عظمت موكناي براي آن مانده است، به بازرگانان و دبيران افتاده حال وا ميگذارد و خود خون را بر مركب، و گوشت را بر لوح گلين ترجيح ميدهد. در سراسر آثار هومر تنها يك جا از كتابت ياد ميشود، آن هم در موردي…

مرد و زن جامعه آخايايي از جوامع پدرشاهي است، ولي استبداد پدران به وسيله زيبايي و خشم زنان و لطافت مهر پدري ملايم شده است. اصولا پدر بر همه اعضاي خانواده سلطه دارد: ميتواند هر چه بخواهد متعه بگيرد، و متعه‌هايش را به مهمانان واگذارد. قادر است…

چون به خواندن آثار هومر مشغول ميشويم، خود را در برابر جامعهاي ميبينيم كه از كنوسوس يا موكناي بي بندوبارتر و ابتداييتر است. فرهنگ آخايايي به منزله گامي است به عقب، برزخي است بين تمدن درخشان اژه و فرهنگ ((عصر ظلمت)) كه پس از غلبه قوم دوري فرا…

چگونه بايد ازروايات منظوم باقيمانده، زندگي يونان عصر قوم آخايايي (1300 - 1100 ق‌م) را بازشناسيم تكيه گاه اصلي ما بايد هومر باشد، هر چند كه وجود شخص او مسلم نيست، و حماسه‌هايش حداقل سه قرن پيش از عصر قوم آخايايي پديد آمدهاند. باستانشناسان…

روايات عصر پهلواني هم منشا و هم مقدرات قوم آخايايي را معلوم ميدارند. اين داستانها را ناديده نبايد گرفت، زيرا با آنكه از توهمي خون بيز جان گرفتهاند، شايد بيش از آنچه تصور ميكنيم متضمن واقعيات تاريخي باشند. شعر و نمايش و هنر يوناني چندان به…

الواح قوم حتي كه در بغازكوي به دست آمده و تخمينا به 1325 ق‌م متعلق است، از قوم ((آهياوا)) كه در قدرت با ختيان برابري ميكردند، نام بردهاند. در يك نوشته مصري، كه به حدود 1221 ق‌م تعلق دارد، از قومي ياد شده است به نام ((آكايواشا)) كه به ساير…

بين شبه جزيره يونان و كرت دويست و بيست جزيره وجود دارد. اين جزاير، كه درياي اژه را خالدار كردهاند، در پيرامون دلوس دايرهاي پديد آوردهاند كه ((سيكلاد)) (به معني مدور) ناميده ميشود. بيشتر اين جزاير ناهموار و بي آب و علفند و روزگاري كوهستانهاي…

بازمانده فرهنگ موكنايي در هم شكستهتر از آن است كه، همچون خرابه‌هاي كرت يا شعر هومر، تصوير روشني از دنياي باستان به ما بدهد. در دوره اعتلاي فرهنگ موكناي، شبه جزيره يونان به قدر كرت از مرحله صيادي دور نشده بود. از اين رو، گذشته از استخوانهاي…

چهارده قرن قبل از ميلاد، روي تپه كوتاه كشيدهاي واقع در هشت كيلومتري شرق آرگوس و يك و نيم كيلومتري شمال دريا، قصر مستحكم تيرونس قرار داشت. امروز سياح ميتواند، پس از سواري مطبوعي از آرگوس يا ناوپليون، به خرابه‌هاي اين قصر كه در ميان غله…

چون پس نگريم و جوياي منشا اين فرهنگ درخشان شويم، خود را بين آسيا و مصر در نوسان خواهيم يافت. كرتيان، از لحاظ زبان و نژاد و دين، با اقوام هند و اروپايي آسياي صغير خويشاوندند. اين اقوام مانند كرتيان، براي نوشتن، لوحه‌هاي گلين به كار ميبردند و…