مرور رده
تاریخ ایران پس از اسلام
کینه بودجه‌ای محمدعلی‌شاه
تا پیش از مشروطه در ایران، هیچ نظارتی بر بود‌جه وجود ند‌اشت، شاه «ظل‌الله» بود و خزانه و مملکت، ملک مطلق او محسوب می‌شد. بود‌جه مملکتی وجود ند‌اشت، بود‌جه هر شهر در همان شهر تعریف می‌شد و هر شهر مالیاتش را برای پایتخت ارسال می‌کرد.…
نوروز قجری در آیینه فرنگی
اهمیت نوروز در جامعه ایرانی، بر کسی پوشیده نیست و سخن‌گفتن از آن، تکرار مکررات و بدیهی‌گویی است. این مسئله چنان در جامعه ایرانی پررنگ است که بیگانگانی را که فرصت انس و الفت با این جامعه را پیدا کرده‌اند نیز تحت تأثیر خویش قرار داده است…
شیر دختر و سرخاب پنبه‌ای؛ درمان‌های خرافی از مشروطه تا الان
علی‌اکبر دهخدا در یکی از مقالات چرند و پرندش در هفته‌نامه صوراسرافیل که در سال ۱۳۲۵ منتشر می‌شد، باور‌های خرافی روزگار خود از جمله چشم زخم و شور بودن چشم را که موجب بروز بیماری و اتفاقات شوم برای دیگران می‌شود، به‌شدت به باد انتقاد…
دیپلماسی شاه‌عباس با موسیقی
در میان فرمانروایان صفویه، شاه‌عباس‌یکم را باید مقتدرترینِ آن‌ها دانست. دلایل این اقتدار، موضوع این نوشتار نیست؛ اما ذکاوت و زیرکی شاه صفوی، چیزی نیست که از دید هیچ مورخی پنهان بماند. شاه‌عباس شخصیتی عجیب داشت. برخی او را جمع ضدّین…
ماجرای مقاومت ناصرالدین شاه در برابر خواسته انگلیس چه بود؟
محمد دروگر، پژوهشگر مسائل تاریخی با اشاره به سابقه ادعای مالکیت انگلیسی‌ها نسبت به جزایر خلیج فارس گفت: انگلیسی‌ها بر این پایه از اواسط حکومت ناصرالدین شاه شروع به مطرح کردن ادعا‌هایی کردند.
این ادعا‌ها بر سه محور بود: آن‌ها…
آغاز فرمانروایی شاه‌عباس از کوهسنگی
شاه عباس‌یکم را باید مقتدرترین پادشاه دودمان صفوی بدانیم. هرچند که دوران حکومت طولانی شاه‌تهماسب‌یکم، جد شاه‌عباس، تثبیت حکومت صفویان را تضمین کرد، اما بروز اغتشاشات و شورش‌های گسترده در زمان محمدخدابنده، پدر شاه‌عباس که پس از ساقط شدن…
سفیر مشهدی شاه‌عباس در مسکو
مهدی‌قلی بیگ انوک اوغلی، یکی از امرای خراسان در دوره شاه‌عباس یکم و بانی حمام مشهور مهدی‌قلی بیگ در بازار فرش مشهد است؛ حمامی که حدود پنج‌هزار متر مربع وسعت دارد و در نوع خود، کم‌نظیر است و امروزه، از آن به عنوان موزه مردم‌شناسی…
عهدنامه “قصرشیرین”، تعیین مرزهای غربی ایران
بیش از سیصد و هشتاد سال پیش با قراردادی بین مراد چهارم و سلطان صفی مرزهای ایران و عثمانی پس از سال‌ها جنگ مشخص شد که پس از چهار قرن بر خلاف مرزهای شمالی و شرقی ایران همچنان پابرجاست.
وقتی شاه عباس در ۱۵۸۸ به قدرت رسید…
فخرالدوله؛ بنیان‌گذار تاکسیرانی در ایران!
هرچند که زنان قدرتمند در دوره قاجاریه، جمعیت معتنابهی را تشکیل نمی‌دادند، اما این وضعیت، اصلا به معنای حضور نداشتن نسوان در عرصه سیاست، فرهنگ و اقتصاد آن دوره نبود؛ در هر کجا که فرصتی پیش می‌آمد، بانوان با توجه به موقعیت پیش‌آمده، نشان…
رشوه‌هایی که صرف کشتن “امیرکبیر” شد
بلای رشوه‌خواری، مانند موریانه، ساختار‌های اداره جامعه را از بین می‌برد و محرومان و رنج‌دیدگان را نسبت به احقاق حق خود، ناامید می‌کند. رشوه، آشکارا به قانون و مقررات هجوم می‌آورد و آن‌ها را از حیّز انتفاع، ساقط می‌کند. در یک کلام، رشوه…
چرا در دوره شاه‌عباس کسی ناهار نمی‌خورد؟
از آشپز‌های ماهر دوره صفوی، دو کتاب یا رساله باقی مانده و به دست ما رسیده‌است؛ یکی رساله «کارنامه»، نوشته حاجی محمد بغدادی، آشپز دربار شاه‌اسماعیل صفوی و دیگری، «ماده‌الحیوه» نوشته نورا... خان، آشپز شاه‌عباس‌یکم.
هر دو رساله در خود،…
اولین مدرسه دخترانه در ایران
این مقاله می‌کوشد نشان دهد مخالفت مذهبی‌نماها با آموزش دختران، چه تاثیری بر ظهور «گفتمان امنیت» و مطالبه آن از سوی ملی‌گرایان زن و مرد در عصر مشروطه داشت و در مقابل وام‌گیری مذهبی‌نماها از گفتمان ملی‌گرایانه چه تاثیری بر مناسبات جنسیتی این…
جدایی قفقاز از ایران
صلح گلستان با اقتدار نظامی روس حاصل نشد، بلکه روس‌ها این صلح را با دریافت تمام اطلاعات سپاه ایران از انگلیسی‌ها و سپس با همراهی‌های دیوانیان هواخواه انگلیس به ایران تحمیل کردند.
مستند کامل رضا شاه
مستندِ «رضاشاه» از برآمدن و به‌قدرت رسیدن رضاخان آغاز می‌شود. از کودتای سوم اسفندماه ۱۲۹۹. زمانی‌که سرزمینِ ایران در یک بحرانِ تمام‌عیار قرار داشت و شیرازۀ دولت مرکزی ازهم گسسته بود. ایران در آن برهه از تاریخ نیازمند یک قدرت مرکزی بود و…
عمارت خسروآباد سنندج
عمارت خسروآباد سنندج شاخص ترین بنای تاریخی استان کردستان است که به عنوان مقر حکومت والیان اردلان مورد استفاده قرار می گرفت که در تاریخ 1223 هجری قمری توسط امان الله خان اردلان حاکم شهیر کردستان در 6000متربربع ساخته شد عمارت خسروآباد با…