مرور رده
تاریخ ایران پس از اسلام
اوضاع و احوال زندگی کنیزان در دوران قاجار
«کنیزداری و کنیزفروشی از رسوم عجیب و دردناک صد سال پیش بود. کنیز موجود فلکزدهای بود که کمترین حق و حقوقی نداشت. صاحب او اختیاردار زندگی و مرگش بود. از او کار میکشید، تازیانهاش میزد، اجارهاش میداد و اگر زیبا و جوان بود تصاحبش…
میهمانیهای زنان قاجار و پیشخدمتهایشان
آن روزها، کلفت و کنیز حکم یکی از لوازم خانه را داشته است و در هر خانه، بخصوص اندرونی اعیان و اشراف، خدمتگزارهای جورواجور وجود داشتند که هر کدام مشغول به کاری بودند. اول آنها «آشپز» بود که هیچ وقت جلوی خانم خانه آفتابی نمیشد. فقط کارش…
زنان قدرتمند در اندرونی قاجار
مونسالدوله در کنار روایت از زنان قجر که در اندرونی در سکوت و تنهایی زندگی میکردند، از زنانی برایمان میگوید که تمام زندگی آنها نشان از قدرت و تأثیرگذاریشان حتی در تاریخ ایران دارد.
چهل و پنج روز فرمانروایی ایران
یکی از این زنان…
اسباب بازیهای شاهدختهای قاجار در اندرونی به روایت تاج السلطنه دختر نازپرودۀ ناصرالدین شاه
عروسکهای فرنگی ناصری مونس دختران اندرونی
«از دختران معقول و نجیب، لیکن از اواسط الناس(طبقه متوسط) پنج – شش نفر همبازی داشتم. تمام این دختران سالاً (به سن) از من بزرگتر بودند. ولی عقلا خیلی از من کوچکتر. زیرا که، اغلب در…
زندگی زنان شاعر و باسواد در عصر قاجار
«شاعرهها و زنان عارف و صوفی منش صد سال پیش، زندگی و ماجراهای جالبی داشتند. تعداد آنها کم و شهرتشان فراوان بود. بیشتر زنان با کمال و با معلومات قدیم، خط خوشی داشتند و روش و منش درویشی پیشه میکردند». جالب است در میان زنان بیسواد آن…
گوهر قاجار منجم و شاعر
ایران، ستاره شناسان بنام و مشهوری دارد اما میدانید یک ستارهشناس زن هم بین همه این چهرهها بوده است؟ گوهر قاجار ملقب به شمس الشعراء یا شمسهالشعرا زنی است که از دل خانواده قاجار هم با نجوم و ستارهشناسی آشنا شد و هم طبع شاعرانهاش او…
ماه محرم و تعزیههای زنانه در اندرونی شاه و خانههای اشراف
در آن روزگار مانند امروز ماه محرم که شروع میشد تهران و در واقع تمام ایران عزادار میشد. از نیمههای ماه ذی الحجه کودکان تهران با به راه انداختن علم و کتلهای چوبی یا ساخته شده از حلبی در شهر راه میافتادند و با یکدیگر این شعر…
مریم عمید و نخستین مجله اختصاصی زنان
در تاریخ ایران نام چند زن به عنوان پیشروهای عرصه روزنامه نگاری آمده است. یکی از آنها «مریم عمید» است که به مزین السلطنه هم شهرت دارد. او که در سمنان به دنیا آمده بود، دختر میر سیدرضی رئیسالاطباء پزشک قشون ناصرالدین شاه بود و برخلاف سنت…
زنان پزشک دوران قاجار
«این بار، از حکیم خانمهای، آن روز و روزگار میگویم. ماجرای این حکیم خانمها حکایت گوشه دیگری از زندگی پرشکنجه و ملال آور زنان صد سال پیش است». مونسالدوله ندیمه ناصرالدین شاه که خاطرات خود را در نود سالگی در سال ۴۵ در مجله زن…
خانهداری زنان در دوران قاجار
به گفته مونس الدوله آنروزها مرد گرگ و میش هوا از خانه بیرون میرفت و تا شب به خانه برنمیگشت. بعد از رفتن مرد خانه، دختر چادر چاقچور میکرد و همراه مادر یا خواهر بزرگش برای کارآموزی به خانه در و همسایه میرفت و تا غروب آنجا میماند. ناهار…
ماجرای پر شدن حرمسرای شاهان قاجار
در زمان قاجار مردان در گرفتن زنان از نظر تعداد هیچ محدودیتی نداشتند و تعداد زنان به توانایی مالی آنها بستگی داشت، بنابراین شاهان قاجار که از لحاظ مالی از همه داراتر بودند زنان بیشتری در حرمسرای خود جای میدادند. زنان حرمسرا هم…
آداب مدرسه رفتن زنان و دختران ۱۴۰ سال پیش به روایت مونسالدوله ندیمه باسواد قجری
«نقل این هفته ما درس خواندن و تربیت آموزی زنان قدیم است. در آن روز و روزگار که دوره جهل و تاریکی بود، بیشتر مردها از نعمت سواد و کمال محروم بودند چه برسد به زنها که زندگی کنیزمآبانه و پر قید و بندی داشتند». ندیمه حرمسرای…
حوابیگم نامدار وقف در دوران صفویه
سنت وقف در دوران صفویه بسیار مورد توجه این خاندان بود و جالب اینجاست که زنان هم در این سنت نقش فعالی داشتند. یک سوم کاروانسراها و مدارس دوران صفویه از سوی زنان وقف شده که یکی از این زنان حوا بیگم بوده است. چهارمین دختر شاه عباس اول صفوی…
کمال الملک، نوجوانی که ناصرالدینشاه را شیفته خود کرد
ناصرالدینشاه که برای بازدید به مدرسه دارالفنون رفته بود، شیفتهی نقاشیهای نوجوانی کاشانی شد و او را با خود به دربار برد. این اتفاق سرآغاز خلق تابلوهای زیبا و باشکوهی شد که با نام «کمالالملک» گره خوردهاند.
کمالالملک یک هنرمند…
حکایت آشی برایت بپزم که یک وجب روغن رویش باشد
ناصرالدین شاه سالی یک بار آش نذری میپخت و خودش در مراسم پختن آش حضور مییافت تا ثواب ببرد. رجال مملکت هم برای تهیه آش جمع میشدند و هر یک کاری انجام میدادند.