تاریخ جهان

اوليه- بودايي- گندهاره- عصرگوپته- «مستعمراتي»- ارزيابي از مجسمه‌هاي كوچك موهنجو-دارو تا عصر آشوكا، نمي‌توان از تاريخ مجسمه‌سازي هندي نشاني يافت، اما به حدس، مي‌توان چنين گفت كه اين شكاف در آگاهي ما از اين هنر پديد آمده است، نه در خود…

ماقبل تاريخ- فرسكوهاي آجانتا- مينياتورهاي راجپوت- مكتب مغولي- نقاشان- نظريه‌پردازان كسي را كوته‌انديش مي‌نامند كه جهان را با معيارهاي ديار خويش بسنجد و هرچه را براي او نامأنوس است بربري بداند. مي‌گويند روزي يكي از نقاشيهاي اروپايي را…

كنسرت در هند- موسيقي و رقص- موسيقيدانان- گام و فرم- مايه- موسيقي و فلسفه يك جهانگرد امريكايي، كه در مدرس اجازه يافته بود وارد كنسرتي شود، در حدود دويست هندو را ديد: ظاهراً، همه برهمن؛ روي نيمكت يا فرش نشسته؛ سراپا گوش و مجذوب جمع كوچكي…

عصر بزرگ هنر هندي- يكتايي آن- بستگي آن با صنعت- سفالگري- فلزكاري- چوبكاري- عاجكاري- جواهرسازي- پارچه‌بافي انسان، در برابر قدمت هنر هندي نيز، مانند كليه سيماهاي تمدن اين خطه، با خضوع و خشوع، دستخوش بهت و حيرت مي‌شود. گرچه همة…

وحدت آن دو در هند – فابلها - تاريخ - افسانه‌ها – شاعران كوچكتر – ظهور ادبيات محلي - «چندي داس» - «تولسي داس» - شاعران جنوب – كبير در ادبيات هند، نثر پديده‌اي است كاملا متأخر، و شايد بشود چنين تعبير كرد كه نثر، تباهي بيگانه‌اي است كه از…

منشأها - «ارابه گلين» - ويژگيهاي درام هندي – كاليداس – داستان «شاكونتالا» - ارزيابي درام هندي به يك معنا، درام در هند به قدمت وداهاست، زيرا دست كم هستة آن در اوپانيشادهاست. بيشك درام مبدأ و منشأ قديمتر و مؤثرتري از اين نوشته‌هاي مقدس…

«مهابهاراتا» - داستان آن – شكل آن - «بهاگاواد-گيتا» - مابعدالطبيعة جنگ - بهاي آزادي - «رامايانا» - نغمة عاشقانه در جنگل – ربودن سيتا – حماسه‌هاي هندي و يوناني مدارس و دانشگاهها فقط بخشي از نظام آموزشي هند بود، چون ارزش خطنويسي در اين…

سانسكريت – گويشهاي بومي – دستور زبان همان‌طور كه فلسفه و بسياري از ادبيات قرون وسطاي اروپا به زبان مرده‌اي نوشته شده بود كه مردم از آن چيزي نمي‌فهميدند، فلسفه و ادبيات كهن هند هم به زبان سانسكريتي نوشته شده بود كه ديگر زبان تودة مردم…

انحطاط – خلاصه – نقد – تأثير تركتازيهاي مسلمانان به عصر بزرگ فلسفة هندي پايان داد. تهاجمات مسلمانان، و بعدها هم مسيحيان، به ايمان بومي هند سبب شد كه اين ايمان، در دفاع از خود، به وحدتي آميخته با بيم و ترس كشانيده شود؛ هرگونه مناظره‌اي…

منشأ – شنكره – منطق – معرفتشناسي - «مايا» - روانشناسي – الاهيات – خدا – اخلاق – دشواريهاي اين نظام – مرگ شنكره واژة ويدانته در اصل به معني «پايان وداها»ست، يعني اوپانيشادها. امروزه در هند اين واژه را به آن نظام فلسفي اطلاق مي‌كنند كه…

رها كردن يوگه و پرداختن به پوره-ميمانسا به منزله آن است كه از پرآوازه‌ترين اين شش مكتب فلسفه براهمني به كم آوازه‌ترين و كم اهميت‌ترين آنها بپردازيم. و همان گونه كه يوگه بيشتر جنبه جادوگري و رازوري دارد تا فلسفه، اين نظام هم كمتر فلسفه…

مرتاضان – قدمت «يوگه» - معناي آن – هشت مقام تربيت نفس – هدف «يوگه» - معجزات «جوكي» - صداقت «يوگه» چون نشيمني استوار بيافت در محلي آرام و مصفا مسكن گرفت، نه بس بلند و نه بسيار پست، فروپوشيده از علف مقدس، و پوست آهويي ، و پارچه‌اي…

آوازه بلند آن- مابعدالطبيعه – تكامل – الحاد – ايدئاليسم – روح – تن – ذهن و روان – مقصد فلسفه – تأثير سانكيه يكي از مورخان هندي مي‌گويد اين «پرمعناترين نظام فلسفي است كه هند پديد آورده است.» پروفسور گاربه، كه بيشتر عمرش را وقف تحقيق در…

ذيمقراطيس در هند همان طور كه گئوتمه ارسطوي هند است، كناده هم ذيمقراطيس آن است. ازنام «كناده»، كه به معني «اتم خوار» است، چنين استنباط مي‌شود كه او شايد ساختة افسانه‌اي تخيل تاريخي باشد. باتمام دقتي كه شده، هنوز زمان تنظيم سيستم…

منطقي هندي در نظم منطقي انديشة هندي (زيرا نظم زماني اين شش دستگاه نامعلوم است، و اينها در تمام مفردات بنيادي همزمانند) اولين دستگاه فلسفي از اين شش دستگاه برهنمي مجموعه‌اي از نظرية منطقي است كه بيش از دو هزاره دوام دارد. «نيايه» يعني…